Sana: 2-sentyabr 2011yil

2005 yilning 1-avgustida 
O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining ―O‗zbekiston Respublikasida o‗lim jazosini bekor qilish to‗g‗risidagi 
farmoniga ko‗ra 2008-yilning 1-yanvaridan boshlab O‗zbekiston Respublikasida o‗lim jazosi bekor qilinib, uning 
o‗rniga umrbod yoki uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etish jazosini joriy etish belgilandi. Jamiyat hayotini idora 
etishda ma‘lum bir huquqiy usullarning mavjudligi shu jamiyatdagi madaniy-ma‘naviy ahvol, ijtimoiy adolat 
darajasidan dalolat beradi. Shu ma‘noda tarixiy-madaniy taraqqiyotimiz uchun an‘anaviy bo‗lmish qonunchilikning 
tuzukchilik shakli o‗sha qadim zamonlardanoq ijtimoiy hayotda o‗z o‗rnini topgan. Xitoy tarixchilarining 
ma‘lumotlariga ko‗ra xoqonlik alohida muhofazada turadigan ―Turkiy tuzuk‖lar (qonunlar majmuasi) asosida 
tartibga solingan va har bir qilingan qonunbuzarliklar, jinoyatlar uchun jazolar belgilangan. Tuzukchilik — 
qonunchilik amaliy hayotga bog‗liq holda shakllanib borgan. Masalan jinoyatchi biron kimsaning ko‗ziga ziyon 
yetkazgan taqdirda, belgilangan javobgarlikka ko‗ra ayblanuvchi jabrlanganga o‗z qizini, qizi bo‗lmasa ayolining 
mol-mulkini berishi shart qilib qo‗yilgan. Xullas, jamiyat va davlatni qonunlar asosida boshqarish hamda mamlakat 
aholisining qonunlarga so‗zsiz amal qilish an‘anasi o‗z davriga xos ravishda davom etgan hamda takomillashib 
borgan.
Mahkumlarga asosiy jazolardan tashqari quyidagi qo‗shimcha jazo ham beriladi:harbiy yoki maxsus unvonlardan 
mahrum qilish; huquqni tiklash javobgarligi - nohaq buzilgan huquqlarni tiklash, bajarilmagan majburiyatlarni majburlab 
bajarishdan iborat.Bunda huquqbuzarlik sodir etgan shaxs davlat organlarini aralashtirmasdan, o‗z tashabbusi bilan, 
buzilgan huquqlarini o‗zi tiklashi mumkin. Lekin, shunda ham unga nisbatan qo‗shimcha jazo choralari ko‗rilishi mumkin.