Sana : Sinf : 5 Fan : Adabiyot Mavzu : Muqimiy hayoti va ijodi “ Sayohatnoma ” asari, sayohatnoma janri haqida Maqsad

1 – o’quvchi : Muqimiy 1850 – yilda Qo’qon shahrining Begvachcha mahallasida novvoy oilasida dunyoga kelgan .
2 – o’quvchi : Onasi Oyshabibi eskicha savodli bo’lib , og’li tarbiyasiga alohida e’tibor bergan .
3 – o’quvchi ; Muqimiy dastlab mahalladagi Abduxalil domla maktabida o’qib savod chiqargan .
4 – o’quvchi ; So’ngra Qo’qondagi “ Hokim oyim ” madrasasida ta’lim oladi .
5 – o’quvchi ; 1872 - 1873 yillarda Buxoroga borib u yerdagi “ Mehtar anbar ” madrasasida o’qishni davom ettiradi .
6 – o’quvchi ; Moddiy tomonidan qashshoq yashagan Muqimiy Qo’qon hokimligining “ Yer o’lchash mahkamasida ” , “ Oqjardagi qayiq paromoda pattachi ” bo’lib ishlagan .
7 – o’quvchi ; Shoir 1880 yildan umrining oxirigacha Hazrat madrasasida yashab xattotlik bilan shug’ullangan .
8 – o’quvchi ; Uning xattotlik bo’yicha ustozi Muhammad Yusuf Xattotdir .
9 – o’quvchi ; Muqimiy Qo’qonda Furqat , Zavqiy , Nisbat , Muhayyir , G’aribiy , Nasimiy , Mavlaviy va boshqa shoirlardan tashkil topgan yirik adabiy guruhga boshchilik qiladi .
10 – o’quvchi : Muqimiy Marg’ulon , Andijon , Namangan , Shahrixon , O’sh , Toshkent shaharlari hamda Farg’ona viloyatidagi bir qator qishloqlarga sayohat qilgan . Bu sayohat xotiralari asosida “ Sayohatnoma ” asarini yaratgan .
11 – o’quvchi ; shoir 1903 yil 25 mayda Qo’qonda vafot etgan .
Muqimiy ko’plab g’oyaviy – badiiy kamol satiric va yumoristik asarlar ham yozgan . U o’zbek adabiyotida yangi va ijobiy hodisa bo’lgan mashhur “ Sayohatnoma ” ni yaratgan .
Yo’l xotiralari bayonini o’z ichiga olgan “ Sayohatnoma ” 3 qismdan iborat bo’lib unda Muqimiyning Qo’qondan - Shihimardonga , Qo’qondan Farg’onaga , Qo’qondan Isfaraga yo’nalishlar bo’yicha turli vaqtda qilgan safar taassurotlari aks ettirilgan . Shoir bu asarda Farg’ona viloyati shahr va qishloqlarning xarobaligini tasvirlagan , hukmron guruhlarning kirdikorlarini fosh qilgan zulm va adolatsizlikni qoralab mehnatkash xalqning ayanchli hayotiga qayg’urgan . O’quvchilardan “ Sayohatnoma ” dan parchalar so’raladi va tushunmagan so’zlariga o’qituvchi tomonidan izoh beriladi.
“gardun din ” ( pastkash dunyo )
“ xun ” ( yurak bag’ri qon )
“ahli funun ” ( ilm - fan kishilari ) “ kajraftor ” ( teskari yurish )
“voiz ( vaz aytuvchi )
“ badkor ” ( yomon , yaramas )
“ besh – u kam ” ( har sohada )
“ bo’lus ” ( ma’mur , mingboshi )
“ izdihom ” ( yig’in )
“ obi ravon ” ( oqar suv )
“ obi safo ” ( tiniq suv )
“ obi shar ” ( shavullagan suv )
“ rido ” ( shayxlar yopinchig’i )
“ Zog’I alo ” ( ola qarg’a )
“ sebarg ” ( maysa )

O’quvchilar mustaqil ish sifatida 5 – minut vaqt beriladi , bu vaqt ichida “ Sayohatnoma ” dan joy nomlarini daftarlariga yozishadi

1. “ O’ltarma ” 8. “Oltiariq ”
2. “ Qo’shtegirmon ” 9. “ Chimyon ”
3. “Do’rmancha ” 10. “Vodil ”
4. “Bo’rbaliq ” 11. “Qudash ”
5. “ Oq yer ” 12. “ Yayfan ”
6. “ Roshidon ” 13. “ Nursux ”
7. “ Zohidon ” 14. “ Beshariq ”
15. “ Rafqon ”
16. “ Konibodom ”
17. “ yakkatut ”
18. “ Yayfan ”
19. “ Raboti ”
Muqmiy bu asarda salbiy obrazlarni zo’r mahorat bilan tasvirlagan . Masalan : O”ltarma mingboshisi Hoji Isoni shunday tasvirlagan .