Самиси ўқув услубий

15-расм. Корхонанинг ички муҳити (микро-муҳит) 
Таъминот тизимининг ташкил этилиши жиддий равишда маркетинг 
жараёнларига таъсир кўрсатади ва ресурсларнинг камчилига, товар 
жўнатишдаги узилишлар, албатта, сотиш ҳажмига ва пировард корхонанинг 
иззатобрўига зиён келтириши мумкин. 
Воситачилар — маҳсулотларни сотиш ва силжитишда фирмаларга 
ёрдам берувчи бозор (компания) субъектлари. Шу билан бир қаторда улар 
фирма ҳақида ва ўзлари ҳақида маълумот тарқатиш билан шуғулланадилар. 
Воситачилар савдо ва транспорт ташкилотлари, реклама ва маркетинг 
агентликлари, сотиш билан шуғулланувчи фирмалар ва молия ташкилотлари 
бўлиши мумкин. 
Савдо корхоналари, биринчидан, тақсимот каналларини аниқлашда ва, 
иккинчидан, мижозларни шакллантиришда кўмаклашадилар. Молия 
воситачилари сифатида банклар, кредит ва суғурта компаниялари ва бошқа 
молия битимларини таваккалчиликдан суғурталаш ишларини олиб борувчи 
ташкилотлар бўлиши мумкин. Мижозлар билан хушмуомала муносабатда 
бўлиш учун корхона замонавий ишлаб чиқариш технологиясини қўллашдан 
ташқари яна маркетинг воситачилари билан самарали ҳамкорликда бўлиши 
шарт. 
Рақиблар мазкур фирма фаолият юритаётган бозорларда худди шундай 
маҳсулотни ишлаб чиқариб қатнашадиган корхоналар (компаниялар)дан 
иборат. Кураш ҳаққоний ёки ғирром рақобат шартлари асосида амалга 
оширилади. Биринчи ҳолда таннархнинг пасайиши, маҳсулот сифатининг 
ошиши, фирманинг обрўиззатини кўтариш, қўшимча хизматлар секторини 
кенгайтириш ва замонавий маркетингнинг бошқа усуллари қўлланади, 
Молиявий 
хизмат 
Маркетинг 
хизмати 
Раҳбарият 
Илмий 
ишлар 
хизмати 
Ишлаб 
чиқариш 
Конструктор-
лик ишлар 
хизмати 
Моддий 
таъминоти 
хизмати 
Техника 
таъминоти 
хизмати 
Бухгалтерия 

---

иккинчисида — демпинг, коррупция, шантаж, хом ашёдан, иш кучидан, 
таъминотчилардан маҳрум қилиш ва ҳоказо Ривожланган мамлакатларнинг 
кўпчилигида рақобатчиликни ғирром усуллар билан олиб бориш қонун 
томонидан ман этилган.