Samarqand veterinariya medisinasi instituti «Hayvonlarning yuqumsiz kasalliklari, akusherlik va ginekologiya» kafedrasi

5. Amaliy mashg’ulot: Nurlanishga gumonli yirik va mayda shohli xayvonlarni o`lish muddatini aniklashni .
Reja:

1. 
   Iirik shoxli xayvonlarni ulish muddatini aniklash.
   
2. 
   Mayda shoxli xayvonlarni ulish muddatini aniklash. "
   

Kerakli jixozlar:Fonendoskop, sekundomer (soat), termometr.
Yrik shoxli xayvonlar nurlanish natijasida ulish vaktini utkir kechishida klinik tekshirish (tana xarorati, yurak urishi va katta korin xarakatini 1 min. Soni -ruminatsiya) bilan aniklanadi. Bu usul bilan o`tkir nurlanishni chukkisida aniklash xam munkin.
Xujalikni radiatsion xolati, Axoli. Mudofa shtabidan. yoki tugri gamma nurlanishni dozasi DP-5V asbob yordamida aniklaydilar.
1. Iirik shoxli xayvonlarda nurlanishщni patologiyasini aniklash radioaktiv tasiridan, 10-15 kundan keyin utkaziladi. Tekshiriladigan xayvonni 15 kun mobaynida 2-3 kun oro, rectal(tugri ichag vositali) tana xarorati tekshiriladi- ulchanadi(tana xarorati selsiy buyicha), yurak urish pulsi bir minutda va katta korin ruminatsiyasi (xarakati) 2 minutda. Natijalari kuydagi formula yordamida aniklanadi:
To-39,5 Po-80 Ro-5
uNG= ( + + —) - 5 =
OD 2,5 0,2
Kaerda:U.I-Ulim indeksi, xayvoninig necha kundan keyin ulish kursatkichi. 39,5;80va5 — tana xarorati, puls va rumenatsiyaning sog xoyvondagi maksimal kursatkichi.
To;Po vaRo — nurlangan-tekshiriladigan xayvonning tana xarorati, pule va rumenatsiya kursatkichi.
U.I - aniklanadi. Musbat kursatkichlari nurlanish natijasida yirik shoxli xayvonlarning nurlanish jaroxati- ulish kunlarini kursatadi. Konun buyicha 1-7 kun mobaynida ulim bilan tugaydi.
U.I kursatkichlari buyicha yirik shoxli xayvonlarning ulish muddati. U.I.
kursatkichi Natija Necha kunda ulishi.
+50-+1 +30-+1+10 – +1 -10—30
Manfiy Manfiy Manfiy Musbat 2
3-4
5-7
Musbat kursatkichlar nurlanish kasalligyni- nurlangan yirik shoxli xayvonlarda sogaishini belgisi bulaoladi.
2.1. Mayda shoxli xayvonlarda utkir nurlanish natijasini aniklash uchun 10 minutdagi t anna xarorati puls chastotasi 1 minutda kasallikning boshida yoki chukkisidagi vaktda aniklaydilar. •

OD
2. Xayvonni tekshirish nurlanishdan 10-12 kundan keyin tutkaziladi . 20 kun mobaynida 2-3 kun aro xayvonlarda rektal tana xarorati va puls chastotasi aniklanadi . Natijalarini nuydagi formulaga kirgiziladi:

)-12
To-40 Po-80
U.I= (------------ ---------
2,5
U.I=Xayvonlarni ulishini necha-kun kolganligini kursatkichi. 40 - 80 - Sog kuylarning t xarorati va P. maksimal kursatkichlari.
To va P. - Nurlangan kuylar kursatkichlari. OD ;2,5D2 - Koefitsentlar.
U.I - Musbat kursatkichlari kuylar ulish kunlarini kursatadi, kupincha ulim 1-6 kun mobaynida buladi.
U.I kursatkichlar Natijasi Kunlar

Manfiy Manfiy Manfiy Musbat