Samarqand: Samdu nashri, 2020 y. 460 b

2. Jamoalarning turlari 
Jamoalarning bir nechta tipologiyasini ko‘rib chiqamiz. 
Tadqiqotchilar ikkita asosiy umumlashtirilgan faoliyat sohalarini - 
ishlab chiqarish va intellektual sohalarni belgilaydilar, bu yerda 
jamoalar turlari bo‘yicha jamoalar ishini tashkil etish o‘ziga xos 
xususiyatlarga ega. 
Ushbu tasnif doirasida intellektual jamoalarga tegishli 
bo‘lgan innovatsion, ilm-fanni talab qiladigan biznes loyihalarining 
jamoalari quyidagi xususiyatlar bilan ajralib turadi: 
• ijodkorlarning, olimlarning sezilarli foizini; 
• munosabatlarning minimal rasmiylashtirilishi; 
• odamlarga ta’sir ko‘rsatadigan rasmiy vositalarning 
yetishmasligi yoki yo‘qligi, yetakchi motiv sifatida mehnatga 
qiziqishning muhim roli; 
• maqsadlarga erishish jarayonida jamoaning kuchli hissiy 
ishtiroki va boshqalar. 

---

233 
5-jadval. 
Ishlab chiqarish va aqlli jamoalar 
Taqqoslash mezonlari 
Ishlab chiqarish maydoni 
Intellektual soha 
Ishning tabiati 
Texnologik 
jihatdan 
avtonom hududlar yoki 
nostandart, 
favqulodda 
vaziyatlar 
Izlanish, tajriba, tahlil 
va ratsional yechimlarni 
izlash 
Maqsadlarni belgilash 
Natijani 
konkretlashtirishning 
maksimal darajasi, ishni 
bajarish 
shartlari 
va 
muddatlari, 
xavfsizlik 
xususiyati 
va 
yakuniy 
natija uchun to‘lov shakli 
Ba’zan 
vazifalarni 
belgilash muammoning 
murakkabligi 
yoki 
o‘ziga xosligi tufayli 
mumkin emas, shuning 
uchun 
uni 
muayyan 
muddatlarsiz 
va 
jarayonni 
boshqarishning 
oraliq 
taxminiy muddatlarisiz 
muammo 
sifatida 
belgilash mumkin. 
Rag‘batlantirish shakli 
Jamiyat tomonidan tan 
olinishi 
va 
ma'naviy 
rag‘batlantiruvchi 
elementlari 
bo‘lgan 
moddiy va pul 
Moddiy va pul shakli 
15-gigienik 
(asosiy) 
omil 
bo‘lib, obro‘li 
martaba rag‘batlantirishi 
va 
jamoatchilik 
tomonidan tan olinishi 
muhim 
motivatsiyaga 
ega. 
Malaka 
Yuqori 
intizomga 
ega 
professionallik 
Qadriyatlar 
birligi, 
kompetensiyalarni 
to‘ldiruvchi 
(to‘ldiruvchi) 
va 
insonga mos keladigan 
yuqori professionallik 
Ijodkorlik 
va 
aloqa 
qobiliyatlari 
Talab yetarlicha. Moddiy 
rag‘batlantiruvchi asosiy 
talab bo‘lmasligi mumkin 
Asosiy talab 
Ish 
samaradorligining 
davomiyligi 
Vaqtinchalik, bir martalik 
jamoalarning 
yuqori 
foizlari 
Yuqori shuning uchun 
ayniqsa, ehtiyot tanlash 
kerak 

---

234 
Faoliyat yo‘nalishi bo‘yicha jamoalarni yozishdan tashqari, 
boshqa sabablar ham mavjud: