|
Fuqaro muhofazasini boshqarish mohiyati va asosiy
vazifalari, qo’yilgan talablar
Dunyoda taraqqiyot shiddat bilan rivojlanib borishi bilan yonma-
yon xavf-xatar ham oshib bormoqda, shu bois barqaror rivojlanish kafolati
– bu fuqarolar muhofazasidir. Shuning uchun fuqaro muhofazasi va uni
boshqarishga alohida e’tibor berish muhim ahamiyat kasb etadi.
FMni boshqarish mohiyati FM xizmati Respublika rahbar
organlarining, FM boshliqlarining bo’lim va boshqarmalarining,
komissiyalarning, xizmatlarning doimiy maqsadni ko’zlagan faoliyatdan
iborat bo’lib quyidagi tadbirlarni tayyorlash va o’tkazishga qaratilgan:
- aholini tabiiy ofatlardan, avariyalardan katastrofalardan muhofaza
qilish;
- xalq xo’jaligi obyektlari (XXO)ni va tarmoqlarini barqaror
ishlashini ta’minlash;
- FM boshqarish organlarining Fvlar sharoitida kuch va vositalarini
shayligini yuqori darajada saqlash:
- FV sodir bo’lgan joylarda qutqaruv va boshqa shoshilinch ishlarni
muvaffaqiyatli o’tkazish;
- belgilangan muddatlarda FVni tinchlik holatidan harbiy holatga
o’tkazish.
219
FMga umumiy rahbarlikni Vazirlar Mahkamasi amalga oshiradi va
u FMga oid vazifalarning bajarilishini ta’minlovchi ta’minlovchi tadbirlar
hajmini va o’tkazish muddatini belgilab boradi. Rahbarlik funksiyasini
hukumat Respublika darajasida Favqulodda Vaziyatlar Vazirligi (FVV)
orqali amalga oshiradi. FVV maxsus vkolatli organ sifatida FMga
favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishga bevosita rabarlik qiladi.
O’zbekiston Respublikasi Favqulodda Vaziyatlar Vazirligi:
- FVni oldini olish bunday vaziyatlarda aholi hayoti va sog’ligini
muhofaza qilish, shuningdek FV oqibatlarini bartaraf etish va zararini
kamaytirish yuzasidan choralar ishlab chiqadi va amalga oshiradi. Aholi va
hududlarni FVlarlan muhofaza qilish sohasidagi dasturlar ishlab chiqilishi
ilmiy tadqiqotlarni amalga oshirilishini tashkil etadi;
- o’z vakolat doirasida vazirlik va idoralar korxona, muassasa va
tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolar uchun bajarilishi majburiy
bo’lgan qarorlarni qabul qilish;
- boshqaruv organlarining, aholini va hududlarning muhofaza qilish
kuchlari va vositalarining favqulodda vaziyatlar sharoitida harakat qilishga
tayyor bo’lishini tashkil etadi;
- FVlarni bartaraf etish kuchlari va vositalarini boshqarishni amalga
oshiradi, boshqaruv punktlari, xabar berish va aloqa tizimlarini tuzadi.
Respublika darajasida tabiiy muhit va kuchli xavfli obyektlarning
holatini kuzatish va nazorat qilish uchun mas’ul bo’lgan, shuningdek
tarkibida portlovchi, yong’in chiqishi mumkin bo’lgan va boshqa xavfli
obyektlari mavjud bo’lgan vazirliklar va idoralar ham FVDT rahbar
organlari hisoblanadi.
220
FVDT rahbar organlari:
Mahalliy darajada – Qaroqalpog’iston Respublikasi Vazirlar
Kengashi, viloyatlar, shaharlar va tumanlar hokimlari;
Obyektlar darajasida – korxonalar (muassasalar, tashkilotlar)
ma’muriyati.
FVDTning kundalik boshqaruv organlari – bu FVDTning tegishli
hududiy va funksional quyi tizimlari hamda uning bo’g’inlariga bevosita
kundalik boshqaruvni amalga oshiruvchi boshqaruv organlaridir, ular
quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- Qaroqalpog’iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar FV
boshqarmalari;
- shahar va tumanlar FV bo’limlari;
- obyektlarning FV bo’limlari;
- vazirliklar va idoralarning davlat nazorat organlari (nazorat
inspeksiyasi xizmatlari);
- vazirliklar va idoralarning FVlar bo’limlari;
FVVning tang vaziyatlarni boshqarish markazi;
- FVDT rahbar organlarining zaxiradagi boshqaruv punktlari (ZBP);
- Favqulodda vaziyatlar boshqarmalari bo’limlarining tezkor
navbatchi dispetcherlik xizmatlari.
FVDT kundalik boshqaruv organlarini joylashtirish doimiy
dislokasiya punktlari, shahar va shahardan tashqaridagi ZBPlarda tashkil
etiladi, ular tegishli xabar berish bilan jihozlangan va vazifalarni
bajarishga tayyor holda saqlanadi.
FMning boshqarishning asosiy vazifalari quyidagilar:
221
- FV oldini olish va ularni tugatish uchun FM boshqarish organlari
va tizimlarini doimo shay turishini ta’minlash;
- FM rejalarini ishlab chiqish va muvofiqlashtirib turish;
- muhofaza inshootlar va shaxsiy muhofaza vositalari fondini
ko’paytirish ishlarini tashkil etish;
- tinchlik davrida ekstremal vaziyatlar yuzaga kelganda xalq
xo’jaligi obyektlari, birlashmalari va tarmoqlarini barqaror ishlashini
ta’minlash, imlimy-tadqiqot, tashkiliy-texnologik va muhandislik-
texnikaviy tadbirlarni bajarish va ishlab chiqarishga tadbiq etish;
- FVlar sodir bo’lganda qutqarish va boshqa shoshilinch ishlarni
o’tkazish uchun FM organlarini, kuchlarini vositalarini, shuningdek
aholini har tomonlama tayyorlashni tashkil etish;
- FVdan muhofaza qilish sohasidagi axborotlarni yig’ish,
ayriboshlash, qayta ishlash va berish.
FM boshqarishni asosini FM boshlig’ining qarori tashkil etadi.
Boshqarishga FM boshlig’i mas’uldir.
Boshqaruv quyidagicha bo’lishi kerak:
- uzluksiz, ya’ni FM boshlig’ining va uning shtatini qo’yilgan
vazifalarni bajarila borishga sharoitni bilib turish o’zgarishlarini oldindan
bilish, o’z vaqtida qarorga kelish va h.k. orqali muntazam ta’sir etilib
turishdan iborat;
- barqaror, ya’ni hamma bo’g’inlardagi FM boshqarish
organlarining murakab sharoitda o’z vazifalarini bajaraverish qobiliyatidan
iborat. Bunga ekstremal sharoitda boshqarish organlarini yashovchanligini
ta’minlab turadigan boshqa ish organlari tizimini va rivojlangan aloqa
222
tarmog’ini yaratish, boshqarishning dublyaj qiladigan punktlarini,
organlarini tashkil etish orqali erishiladi.
- mustahkam, ya’ni FM boshlig’i kelgan qarorni qat’iyat bilan
hayotga tadbiq etish;
- moslashuvchan (tezkor), ya’ni sharoitini o’zgarishiga tez
munosabat bildirish, qabul qilingan qaror, vazifalarni va o’zaro hamkorlik
tartibini vaqtida aniqlab olish;
- yashirin, ya’ni butun shaxsiy tarkib harbiy va davlat siri nimaligini
bilishi kerak va saqlash talabalarini qat’iyan bajarishi, yashirin boshqarish
hujjatlarini mohirona ishlatish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
