Samarqand iqtisodiyot va servis instituti

xayvonlarning   kuturish   kasalligiga   karshi   kurashni   kuchaytirish 
chora-tadbirlari tugrisida»gi karori.
Karor  odamlar va xayvonlarning kuturish kasalligiga karshi kurash 
chora-tadbirlarining   samaradorligini   oshirish,   shuningdek   axoli   yashash 
joylarida it, mushuk va boshka uy xayvonlarini saklashni tartibga solish 
maksadida  kabul kilingan bulib, unda jumladan shunday deyiladi:
Karovsiz kolgan it, mushuk va boshka xayvonlarni tutish xamda kirib 
tashlash   va   ularni   tayyorlov   tashkilotlariga   foydalanish   uchun   yetkazib 
berish vazifasi shaxarlarda - Uzbekiston Respublikasi Kommunal xizmat 
kursatish vazirligiga, Korakalpogiston Respublikasi Vazirlar Kengashiga, 
viloyatlar   va   Toshkent   shaxar   xokimliklariga   xamda   Uzbekiston 
39

---

Respublikasi   Kommunal   xizmat   kursatish   vazirligining   joylardagi 
korxonalariga, kishlok joylarda - Uzbekiston Respublikasi kishlok xujaligi 
vazirligiga,   uning   veterinariya   xizmati   organlariga,   uzini-uzi 
boshkarishning maxalla, ovul va shaxarcha organlari (fukarolar yigini)ga 
yuklansin.
Korakalpogiston  Respublikasi   Vazirlar   Kengashi,   viloyatlar   va 
Toshkent   shaxar   xokimliklari,  Uzbekiston   Respublikasi   kishlok   xujaligi 
vazirligi va Kommunal xizmat kursatish vazirligi it tutish xizmatlari va 
brigadalarini, xujalikda kerak bulmagan xayvonlarni axolidan kabul kilib 
olish   joylarini   tashkil   etish   va   mablag   bilan   ta’minlash,   ularni 
ixtisoslashtirilgan   transport,   yonilgi-moylash   materiallari,   xayvonlarni 
tutish   kurollari   bilan   ta’minlash  uchun   sarf-xarajatlarni   xar   yili  maalliy 
byudjetning  xarajat kismida nazarda tutishlari; egasi bulmagan itlarning 
ruyxatdan  utkazilishi va  xar yili majburiy  kayta  ruyxatdan utkazilishini 
ta’minlashlari lozimligi kursatib berilgan.
O’zbekiston  Respublikasi   kishlok   xujalik   vazirligi   xar   yili   itlarni 
kuturishga karshi majburiy emlashni; kuturish kasalligi kup uchrashi xavfi 
bulgan xududlarda mushuklar va kishlok xujaligi xayvonlarini kuturishga 
karshi profilaktik emlashni; kuturishga karshi samarali emlash vaksinalari 
zaxirasi   mavjud   bulishini;   xayvonlarning   kuturishi   ustidan   veterinariya 
nazorati   tizimini   tashkil   etishni;   xayvonlar   kuturgan   joylarda   ularning 
tarkalishiga   yul   kuymaslik   va   tugatish   yuzasidan   veterinariya   chora-
tadbirlarining   barcha  majmuini utkazishni, shuningdek,   yuk kilingan  va 
nobud   bulgan   xayvonlarni   kumib   tashlashning   sanitariya-veterinariya 
koidalariga rioya kilinishini ta’minlashlari lozim.
40

---

O’zbekiston  Respublikasi   Soglikni   saklash   vazirligi   xayvonlar 
tishlab olganda tibbiy yordamga albatta murojaat kilishlari tugrisida axoli 
urtasida   tushuntirish   ishlarini   olib   borishlari;   davolash-profilaktika 
muassasalarida kuturishga karshi vaksinalar va gammaglobulin zaxiralari 
mavjud bulishini ta’minlashlari, kuturishga karshi yordam uchun murojaat 
kilgan   barcha   kishilarni   zudlik   bilan   va   tulik   xajmda   profilaktik 
davolashlari lozim.
Karorga  axoli yashash joylarida it, mushuk va boshka xayvonlarni 
saklash koidalari ilova kilingan bulib, u 3 ta bulimdan iborat: 1 bulim - 
«Umumiy   koidalar»,   2   bulim   -   «It,   mushuk   va   boshka   uy   xayvonlari 
egalarining   burchlari»   va   3   bulim   -   «Davlat   organlari   va   xududiy 
jamoatchilik uzini-uzi boshkarish organlarining burchlari» deb nomlanadi.
Birinchi bulimda sotib olingan itlar majburiy ruyxatdan utkazilishlari 
shartligi va xar yili kayta ruyxatdan utkazilishi lozimligi kursatib utilgan. 
Kup kavatli uylarning aloxida kvartirasida yon kushnilarning roziligi bilan, 
kommunal kvartirada esa - ushbu kvatirada yashovchilarning roziligi bilan 
bitta it va bitta mushuk saklashga ruxsat beriladi. Respublika xududidagi 
barcha itlar, ular kimga karashli ekanligidan kat’i nazar, zarur xollarda esa 
mushuklar   xam,   kuturishning   oldini   olish   uchun   kuturishga   karshi 
vaksinani   kullash   buyicha   yuriknomada   kuzda   tutilgan   tartibda 
kasallikning oldini oluvchi ana shu vaksina bilan emlanishi shart.
It, mushuk va boshka uy xayvonlari egalarining burchlari:
-  itlarni   veterinariya   muassasalarida   ruyxatdan   utkazishga   va   kayta 
ruyxatdan utkazishga;
41

---

-  uy   xayvonlarining   umumfoydalanish   joylarni   iflos   kilishiga   yul 
kuymaslikka;
- it odamlarni yoki xayvonlarni tishlagan takdirda uni darxol tekshirish 
va   10   kun   muddat   ajratib   kuyish   uchun   veterinariya   muassasasiga   olib 
kelishga   xamda   birinchi   va   takroriy   veterinariya   kurigi   xakidagi 
ma’lumotnomani   veterinariya   muassasasidan   olishga   va   uni   tezda 
tiklashdan jabrlangan shaxsga topshirishga majburdirlar.
Qoidalarni  buzgan   fukarolarga   jarima   solinadi,   koida   takroran 
buzilgan takdirda esa, agar ushbu koida buzishlar jinoiy javobgarlikka olib 
kelmasa, ularning xayvonlari  olib kuyiladi.