Samarqand iqtisodiyot va servis instituti "marketing" kafedrasi I. H. Ibragimov

 

 

---

53 

3.4.5-jadval 

Korxonaning moliyaviy faoliyatini tahlil qilish 

 

№ 

Qo‘yilishi mumkin bo‘lgan 

savollar 

Baholash mezonlari 

1

 

2 

3 

1.

 

  Korxonada 

tannarxni 

boshqarish 

qanday 

amalga 

oshiriladi? 

Faqat 

hisobga 

olinadi 

Me’yorlashtirish 

va chetlanishlar 

tahlili 

o‘tkaziladi 

Rejalashtiriladi 

2.

 

  Korxona  mahsulot(xizmat)lari 

tannarxi 

tarkibi 

qanday 

aniqlanadi? 

Butunligi

cha 

Aloida partiyalar 

bo‘yicha 

Har bir jarayon 

bo‘yicha 

3.

 

  Korxona  harajatlari  tarkibida 

ustama 

harajatlar 

ulushi 

qanday? 

O‘sishda 

O‘zgarishsiz 

Pasayishda 

4.

 

  Korxona 

aylanma 

mablag‘larida 

debitorlik 

qarzlari ning ulushi qancha ? 

O‘sishda 

O‘zgarishsiz 

Pasayishda 

5.

 

  Korxona 

aylanma 

mablag‘larida 

kreditorlik 

qarzlari ning ulushi qancha ? 

O‘sishda 

O‘zgarishsiz 

Pasayishda 

6.

 

  Korxonaning  muddati  o‘tgan 

debitorlik 

va 

kreditorlik 

qarzlarining ulushi qancha ? 

0 

5% dan kam 

10% dan 

yuqori 

7.

 

  Korxonaga  soliq  inspeksiyasi 

tomonidan 

jarima 

va 

sanksiyalar qo‘lanilganmi? 

Yo‘q 

Bir marta 

Ko‘p marta 

8.

 

  Korxonaning  umidsiz  qarzlari 

mavjudmi? 

Yo‘q 

Kreditorlik 

qarzlarining 5% 

dan kamroq 

Kreditorlik 

qarzlarining 

10% dan 

ko‘proq 

9.

 

  Moliyaviy  tahlil  jarayonida 

nechta  ko‘rsatkich  asosan  talil 

qilinadi? 

1 

3 

10 

10.

 

  Korxonada  zaxiralar  miqdori 

qanday o‘zgarmoqda? 

O‘sishda 

Pasayishda 

O‘zgarishsiz 

11.

 

  Investitsiya 

samaradorligini 

baholashda  nechta  ko‘rsatkich 

talil qilinadi? 

0 

1 

3 

12.

 

  Korxonaning  mul  mablag‘lari 

dinamikasi qanday 

O‘sishda 

Tebranib turadi 

O‘zgarishsiz 

 

Ballar yig‘indisi 

 

36-25  ball-  korxonaning  moliyaviy  faoliyati  samarali  va  o‘z  maqsadlariga  erishish 

imkonini oshiradi; 

---

54 

24-15  ball-  korxonaning  moliyaviy  faoliyatida  ayrim  funksiyalar  bo‘yicha 

muammolar mavjud; 

0-14 

ball- 

korxonaning 

moliyaviy 

faoliyati 

samarasiz 

va 

korxona 

raqobatbardoshligini pasaytiruvchi ko‘plab boshqaruv muammolariga ega. 

 

 

3.6. Korxonaning faoliyatining samaradorligini tahlil qilish 

 

Daromad tarkibi va dinamikasi tahlili 

Xo‘jalik  yurituvchi  sub’ekt  faoliyatining  moliyaviy  natijalari  foydaning 

quyidagi ko‘rsatkichlari bilan tavsiflanadi: 

 

1

. Mahsulotni sotishdan olingan yalpi foyda

-bu sotishdan olingan sof tushum 

bilan  sotilgan  mahsulotning  ishlab  chiqarish  tannarxi  o‘rtasidagi  tafovut  sifatida 

aniqlanadi:  

YAF=SST-IT,

 

 bunda, 

YAF - yalpi foyda; 

SST - sotishdan olingan sof tushum (2-shakl-010 satr); 

IT - sotilgan mahsulotning ishlab chiqarish tannarxi(2-shakl-020 satr); 

 

2. Asosiy faoliyatdan ko‘rilgan foyda-

bu mahsulotni sotishdan olingan yalpi 

foyda bilan davr harajatlari o‘rtasidagi tafovut va plyus asosiy faoliyatdan ko‘rilgan 

boshqa daromadlar yoki minus boshqa zararlar sifatida aniqlanadi:  

AFF=YAF-DX +BD-BZ,

 

bunda, 

AFF-asosiy faoliyatdan olingan foyda; 

DX-davr harajatlari 

(

2-shakl satr.050+060+070+080

)

; 

BD-asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar 

(

2-shakl 90 satr

)

; 

BZ-asosiy faoliyatdan ko‘rilgan boshqa zararlar

 (

2-shakl 70 satr); 

 

3. Xo‘jalik faoliyatidan olingan foyda (yoki zarar)

- bu asosiy faoliyatdan 

olingan foyda summasi plyus moliyaviy faoliyatdan ko‘rilgan daromadlar va minus 

zararlar sifatida hisoblab chiqiladi:  

UF=AFF+MD-MX,

 

 bunda, 

UF - umumxo‘jalik faoliyatidan olingan foyda; 

MD - moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar (2-shakl-110 satr); 

MX - moliyaviy faoliyat harajatlari(2-shakl-170 satr);