Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

Umuman korxona darajasida marketing nazorati marketing samaradorligi darajasini baholash va korxonaning yuqori rahbariyati tomonidan tegishli qaror qabul qilish uchun zarur bo‘lgan axborotni olishdan iborat. Mazkur nazorat quyidagilarni baholashni nazarda tutadi: marketingning strategik va -yillik rejalari bajarilishining samaradorligi; marketing faoliyati sohasidagi taraqqiyot; narx — harajatlar — foyda munosabatini; yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish natijalarini.
Bo‘linma darajasida marketing nazorati uzluksiz asosda amalga oshiriladi. U marketing faoliyati alohida elementlarining samaradorligini qisqa vaqt oraliqlarida va mazkur bo‘linmaning rahbariyati kompetentligini uzoq muddatli istiqbolda baholashga yo‘naltirilgan.
Tashqi nazorat, odatda, maslahat beruvchi firmalar tomonidan amalga oshiriladi. Masalan, reklama agentliklari, reklama kompaniyasining samaradorligini baholash bilan bir qatorda marketing faoliyatining muayyan sharoitlarga muvofiqligini ham baholashi mumkin. Yoki bozor tadqiqotlari bilan shug‘ullanadigan firmalarni olsak, ular sotishning taqqoslama dinamikasini va iste’molchilarning korxona tovarlariga munosabatini baholaydilar. Va, nihoyat, auditorlik firmalari umuman marketing faoliyatining samaradorligini har tomonlama tahlil qilishlari mumkin.


13-ma’ruza: Xo’jalik va mahsulot portfeli

1. 
   Korxonada «mahsulot-bozor» strategiyalarining shakllanishi.
   

«Mahsulot-bozor» strategiyasi alternativ strategiyalar guruhiga kirib, korxonaning yangi bozorlarga chiqishi va yangi mahsulotlarni o‘zlashtirishiga qaratilgan. Bu strategiya mehmonxona xo‘jaligining imkoniyatlari, mahsulotlari, bozorlar, raqobat holati, iste’molchilar va faoliyat yo‘nalishiga bog‘liq holda shakllanadi. Asosiysi mehmonxona xo‘jaligi o‘zining resurslari va rivojlanuvchi tarmoqlari bo‘yicha marketing strategiyalarini ishlab chiqadi.
Alternativ strategiyalar birinchi navbatda «mahsulot-bozor» matritsasidan foydalanishni nazarda tutadi.