Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

Aloqalar o‘rnatiluvchi auditoriya — mohiyatan bu qo‘yilgan maqsadlarga erishish niyatini bildirgan shaxslarning muayyan guruhi. Ular quyidagi tiplarga bo‘linadilar:
Ø ichki (mehnat jamoasi, kasaba uyushmalari, aksionerlar, menejerlar, direktorlar kengashi);
Ø mahalliy (atrofda yashovchi aholi, mahalla qo‘mitalari, faxriylar kengashi, «Nuroniy» jamg‘armasi);
Ø davlat muassasalari (davlat idoralarining mansabdor shaxslari, soliq va statistika idoralarining, ijtimoiy jamg‘armalar, yong‘in inspeksiyalari, sanitarepidemiologik nazorat idoralarining xodimlari va hokazo);
Ø moliyaviy doiralar (bank xodimlari, auditorlar, moliyachilar, moliyaviy va investitsion maslahatchilar);
Ø ommaviy axborot vositalari (muxbirlar, reklama, iqtisodiyot, biznes bo‘limlarining, gazetalar, jurnallar, televideniye va radio, axborot va tahliliy agentliklar xodimlari);
Ø fuqarolik guruh harakatlari (ekologik harakatning iste’molchilar assotsiatsiyalari, sog‘lom hayot tarzi harakatining faollari va yuristlari);
Ø keng jamoatchilik (ekspertlar, siyosatchilar, sportsmenlar, artistlar, rassomlar, musiqachilar).


11-ma’ruza: Marketing faoliyatini boshqarishni tashkil etish
Reja:
1. Marketing faoliyatini boshqarish
2. Korxonada marketing xizmatining tuzilishi

1. Marketing faoliyatini boshqarish

Marketingni boshqarish jarayoni keng ma’noda qaraganda to‘rtta komponentni o‘z ichiga oladi:

• 
  korxona bozor imkoniyatlarining tahlili;
  
• 
  maqsadli bozorlarni tanlash;
  
• 
  marketing kompleksini ishlab chiqish;
  
• 
  marketing tadbirlarini hayotga tadbiq etish.
  

Marketingni boshqarish va korxonaning marketing strategiyasiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillarning differensiatsiyasi umumiy jarayoni chizma shaklida 1-rasmda ko‘rsatilgan.



1-rasm. Marketingni boshqarish umumiy jarayoni

Ko‘rinib turibdiki, diqqat-e’tibor markazida maqsadli iste’molchilar turibdi. Korxonaning vazifasi shundan iboratki, bozorning tanlab olingan istiqbolli segmentlariga nisbatan marketing kompleksini (tovar, narx, tarqatish va siljitish) ishlab chiqish va marketing axborotini tahlil qilish, marketingni rejalashtirish va marketing nazorati yordamida uni harakatga keltirishdan iborat.