Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

2. Tovarga bo’lgan munosabatga elektron tijoratning ta’siri
Bunda internet tizimi vositachi tariqasida qaralib har bir tadqiqot bo’limlar bilan bog’laniladi va ular quyidagi bosqichlardan o’tadi:

• 
  Loyihalashtirish
  
• 
  Xizmat ko’rsatish vata’mir
  
• 
  Mijozlar bilan bilan munosabat
  
• 
  Logistika
  
• 
  Boshqa mahsulotlar bilan aloqa
  

Pablik rileyshnz tovar, xizmat yoki firma to’g’risida xalqaro bozorda qulay jamoatchilik fikrini shakllantirishga yo’naltirilgan nufuzli reklamani amalga oshirish maqsadida ommaviy axborot vositalarining tahririyatlaridan foydalanishni nazarda tutadi. Pablik rileyshnz tadbirlari asosan tovarning iste’mol xususiyatlarini targ’ib etishga emas, balki mazkur tovarning chet ellik iste’molchi uchun ijobiy ahamiyatini tushuntirishga qaratiladi. Pablik rileyshnz yordamida firma jamiyat va alohida iste’molchi manfaatlarini o’z manfaatlaridan ustun qo’yadi degan g’oyani amalga oshirishga harakat qilinadi.




1-chizma. Internet orqali yangi brend yaratish


3. Ekologik sof mahsulotning marketing strategiyalari
2-jadval
Firmaning ekologik strategiya turi

		Qiymatni shakllantirish konsepsiyasi
		Mahsulotni qo’shimcha xususiyatlar bilan to’ldirish	Harajatlarni pasaytirish
O’zgarishlarga munosabat	Oldini olish	1. “Yashil mahsulot” Yangi mahsulot (katta yangilanish)	3. Atrof muhitni ifloslanishdan saqlash; Qonunchilikda belgilangan talablardan oshgan tadbirlarni amalga oshirish
	Moslash-tirish	2. “Yashil mahsulot” Differensiallash (yangilanish me’yorida)	4.Atrof muhitni ifloslanishdan saqlash; Qonunchilik talablariga mos tadbirlar ishlab chiqish

Jadval asosida agar firma harajatlarini kamaytirishga yo’naltirligan, unda 3 va 4 variantlardagi strategiyalar qo’llaniladi va ekologik toza mahsulotlarga e’tabor kamayadi. Agar firma o’zgarishlarni oldini olishga ko’proq e’tibor qarasa, unda innovasiyalarga intilishga harakat qilinadi (1 va 3 variantlar).

Kichik va o’rta korxonalar uchun mablag’ yetishmasligi xolatlarida 2 va 4 varianatlarni qo’llash ma’qul bo’lib, unda qonunchilikka rioya qilgan holda, mahsulotni me’yorida yangilash bilan chegaralanadi. To’g’ri va mohirona tashkil etilgan servis mohiyatiga ko’ra chet ellik xaridorning tovarni sotib olishga qaror qilishidan to tovarning xizmat muddati tugaguncha hamrohlik qiladi. Qisqa muddat foydalaniluvchi iste’mol tovarlari bilan bog’liq xalqaro servis operasiyalari hajmi va strukturasi uzoq muddat foydalaniluvchi, ayniqsa, ishlab chiqarish-texnika yo’nalishidagi tovarlardan keskin farq qiladi. Shu sababdan kichik va o’rta korxonalarni davlat tomonidan rag’batlantirib turilishi muhim o’rin tutadi.