Yoshlar tarbiyasida oila-mahalla-ta’lim-nodavlat tashkilotlari faoliyatini uyg‘unlashtirish masalalari.
Keyingi paytlarda turli terrorchilik harakatlarini sodir etish ishlariga ayollar ham aralashib qolmoqda. Bellariga portlovchi moddalar bog’lab, o’zini nobud qilayotgan ayollar soni ortib bormoqda. Bu kabi ishlarga qo’l urishlari, o’z jonlariga qasd qilishlari, umuman, terrorizm yo’liga kirib qolishlarining asosiy sababi, ularning na diniy, na dunyoviy bilimga ega emasliklari, turli oqimlarga nisbatan sof islom dinining munosabatini bilmasliklaridir. Ba’zi kishilar ayollarning terror yo’liga kirib qolishlarini moddiy qiyinchilik, oiladagi yetishmovchilik, ishsizlik, kam ta’minlanganlik, alamzadalik, siyosatdan norozilik kabi qator ijtimoiy holatlar bilan bog’lashga intiladilar. Aslida esa, ekstremistlar ayollarning turli oqimlarga kirib, o’zlarini o’ldirish darajasigacha borishlarida ularning ma’naviy- ruhiy olamiga xos xususiyatlardan ustalik bilan foydalanayotganliklarini ko’rish mumkin. Xususan, ma’lumotlar Falastin va Kavkazda aldab yoki zo’rlab nomusiga tegish orqali ularni ma’naviy-ruhiy jihatdan boshi berk ko’chaga kiritib qo’yish, so’ng esa bu gunohni yuvish yo’li sifatida “shahidlik”ni taklif etish va asta- sekin o’z-o’zini portlatishga tayyorlash usulidan keng foydalanilayotganini ko’rsatadi. Amaliyot, ayni paytda, xotin - qizlar o’z aka-ukalarining ta’sirida ham bunday harakatlarni sodir etish darajasiga kelganliklarini ko’rsatadi. Jumladan, erkaklar o’zining diniy ilmlardan bexabar, har ishda itoatkor ayoliga turli oyat-hadislarni noto’g’ri talqinda tushuntirishi, qo’poruvchilik harakati uchun jannat bilan mukofotlanishini va’da qilishi, ayolning jannatga kirishi erning roziligiga bog’liqligini doimiy uqtirishi oqibatida ayollarning o’zini va begunoh kishilarni o’ldirib, jinoyatga qo’l urishlari aniqlangan. Yoshlarning turli oqimlarga kirib qolishlari sabablari qatorida ularning bilimlari, shu jumladan, diniy ilmlarni egallashga bo’lgan qiziqish va intilishi hamda ishonuvchanligi, birdaniga va hamma narsaga (boylik, shon-shuhrat, martaba va h.k.) ega bo’lishga harakat qilishi, ilmiy tilda aytganda maksimalizm kabi ma’naviy-ruhiy omillarni alohida ajratib ko’rsatish lozim. “Sen bu tashkilotga kirish yoki mana bu vazifani bajarish bilan alohida, har kimga ham nasib qilavermaydigan sharafli ishga qo’l urgan bo’lasan, kerak bo’lsa, sen millat, din, insoniyatning xaloskoriga aylanasan!”, – degan qarashlarni singdirish jarayoni aynan mana shu kabi xususiyatlarga alohida e’tibor berilayotganini ko’rsatadi. Yoshlar va ayollar ularga xos bo’lgan ruhiy xususiyatlarni yaxshi biladigan va o’zlarining g’arazli maqsadlari yo’lida ustalik bilan foydalanayotgan, xalifalik tuzsak barcha muammolarimiz hal bo’ladi deb yurgan hizbchilarning safsatalariga uchib, aldanib qolmoqdalar, o’zlarini portlatmoqdalar. Islom ta’limotining asl mohiyatiga ko’ra, bu kabi harakatlar mutlaqo noto’g’ridir. Zero, Qur’oni karimda o’z joniga qasd qilish eng katta gunohlardan ekani ta’kidlangan: «...o’z qo’llaringiz bilan o’zlaringizni halokatga tashlamangiz! (Barcha ishlarni) chiroyli qilingiz. Albatta, Alloh chiroyli (ish) qiluvchilarni yaxshi ko’radi» («Baqara», 195). Kim bo’lishidan qat’i nazar, begunoh kishilarni halok etish ulkan gunoh ekani haqida quyidagi oyat xabar beradi: «Biror jonni o’ldirmagan yoki Yerda (buzg’unchilik va qaroqchilik kabi) fasod ishlarni qilmagan insonni o’ldirgan odam xuddi hamma odamlarni o’ldirgan kabidir («Moida», 32). Abu Hurayra rivoyat qilgan hadisi sharifda esa o’zini o’ldirgan kishining jazosi yanada ravshanroq yoritilgan: «Kim o’zini bir temir parchasi bilan o’ldirsa, qiyomat kunida jahannam o’tida temir parchasi qo’lida, abadiy ravishda u bilan o’zini o’ldirib azoblanib yotadi. Kim zahar ichib o’zini o’ldirsa, doimiy ravishda zaharlanib jahannam o’tida azoblanadi. Kim o’zini tog’dan tashlab yuborsa, doimiy ravishda jahannam o’tida o’zini tog’dan tashlab o’ldirib azoblanadi».
Do'stlaringiz bilan baham: |