Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

Jabrlanuvchini elektr manbai ta’siridan qutqarish.
Suyaklar shikastlanishida- chiqqanda, singanda va lat
yeganda birinchi tibbiy yordam
Suyaklarning shikastlanishi — bu tashqi omil ta ’sirida organizm- 
ning kuch ta’sirida shikastlanishi oqibatida salomatlikni y o ‘qolishi 
bilan kechadigan jarayondir.
O g‘ir shikastlanish olgan jabrlanuvchini shifokor kelgunga 
qa-
dar o ‘z joyidan siljitrnaslik kerak, bundan xavfli joydan olib chi­
qish holatlari istisnodir.
Sinishda suyak butunligining buzilishi kuzatiladi. Suyak sin- 
ganida quyidagi holailar xarakterlidir:
• 
keskin og ‘riqlar (holatni o'zgartirishga harakat qilinganda 
kuchayadi);
• 
suyakning defonnatsiyasi (suyak siniqlarini siljishi nati­
jasida);
• 
singan sohaning shishi.
• 
Suyak sinishining ochiq (teri qoplam alarining butunligi 
buziladi) va yopiq (teri qoplam alarining butunligi buzil- 
maydi) ko‘rinishlari mavjud.
275

---

Suyaklar singanda va chiqqanda gid birinchi tibbiy yordam 
ko‘rsatayotganda quyidagilarni bajarishi shart:
• jabrlanuvchiga og'riq qoldiruvchi dori berish;
• ochiq sinishlarda qon ketishini to ‘xtatish, jarohatga ishlov 
berish, boylam q o ‘yish;
• q o ‘l ostida mavjud bo‘lgan vositalar yordamida (faner, dos- 
k a tayoqlar) yoki standart shinalar yordamida immobilizatsiyani 
ta’minlash;
• yelka yoki bilak chiqqanda jarohat olgan q o lg a fiziologik 
bukilgan holatni berib (tirsak bo‘g ‘inida 90°bukib boy]ash) paxta 
yoki bintni q o ‘yib, q o in i boylov materiali yordamida bo‘yinga ilish;
• boldir suyaklari sinishida tizza va ovoq-kaft bo‘g ‘inlarini 
fiksatsiyalash va zambilda transportirovka qilish;
• umrov suyagi lat yeyishi va sinishida q o itiq osti sohasiga 
(shikastlangan sohaga) paxtali vaJikni qo‘yib tanaga to ‘g ‘ri burchak 
ostida bukilgan holatda q o ‘lni bint bilan o ‘rash;
• umurtqa pog‘onasi shikastianganda, jabrlanuvchini ko‘tar- 
may turib orqasiga keng tekis doska, fanera va h.k. qo‘yib yoki 
jabrlanuvchining tanasini egmagan holda yuzi biJan yerga yotqizib 
qo‘yib, transportirovkasini faqat zambilda amalga oshirish;