Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

13- mavzu:
 EKSKURSIYA XIZMATIDA EKSKURSANT-
LARNING XAVFSIZLIGINI TA’MINLASH
13.1. Turist va ekskursantlam ing qonunchilik tomonidan hi- 
moyasi va xavfsizligini ta ’minlash.
13.2. Turist va ekskursantning huquq va majburiyatlari.
133. Gidning huquq va majburiyatlari, moddiy javobgarligi.
13.1. Turist va ekskursantlaming qonunchilik tomonidan
bimoyasi va xavfsizligini ta’minlash
Turizm sohasida xavfsizlik 
- turizm sohasidagi davlat va 
yuridik shaxslarning, fuqarolarning ijtimoiy, iqtisodiy, huquqiy va 
boshqa holatlardagi qonuniy vahuquqiy manfaatlarini ta ’minlovchi 
omillar majmuasidir. Davlat boshqaruvi tashkilotlari va mahal- 
liy o ‘z-o‘zini boshqaruv tashkilotlarining mansabdor shaxslari 
o ‘zlarining vakolati doirasida quyidagilarga y o ‘naltirilgan:
0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida belgilangan 
turistik sayohatlarni am alga oshirishda fuqarolarning hayoti 
va sog‘ligini atrof-muhitdan saqlash, xavfsizlik huquqlarini 
0 ‘zbekiston fuqarolari chegara doirasida himoya qilish; 
atrof-m uhitga zarar keltirm agan holda turistlarning (ekskur­
santlaming) shaxsiy xavfsizligini ta ’minlash, ulam ing mul- 
kini saqlash;
• 
mamlakatga vaqtinchalik kelgan turistlaming(ekskursantlar- 
ning) turistik faoliyatni amalga oshirishda subyektlarning 
xavfsizligiga tahdidlar haqida xabardor etish;
• 
favqullodda vaziyat sodir bo'lganda turistlarga (ekskursant- 
larga) zarur bo'lgan yordamni k o ‘rsatish;
• 
turistlarga (ekskursantlarga) tibbiy, huquqiy va boshqa 
ko‘rinishdagi 
kechiktirib 
b o ‘lm aydigan 
xizmatlardan 
to ‘sqinliklarsiz foydalanish va aloqa vositalari bilan 
ta ’minlash;
255

---

• 
turizm dan noqonuniy migratsiya, mehnat va fuqarolami 
ekspluatatsiya qilishning boshqa ko‘rinishdagi maqsadlarda 
foydalanishni taqiqlash;
• 
O 'zbekistonning turistik resurslarini, atrof-muhitini va 
madaniy yodgorliklarini o ‘rnatilgan tartiblar asosida hi- 
m oya qilish;
• 
Turistlam ing (ekskursantlam ing) boradigan obyektlarini 
tabiiy va texnogen halokatlardan va boshqa favqulloddagi 
vaziyatlardan xavfsizligini ta ’minlash va h.k.
Turistik korxona turistik faoliyatni am alga oshirishda turistik 
subyektlam i xavfsizligini ta’minlash maqsadida quyidagilarga 
rnajbur:
• 
sayohat vaqtida sodir bo‘iishi murnkin bo‘iadigan xavf 
to ‘g ‘risida va umumiy talablarni bajarish yoki ehtiyotdan 
ko‘rilgan chora-tadbirlar haqida turistlarni(ekskursantlam i) 
xabardor qilish;
• 
turistik xizmatlarni taqdim etish vaqtida xavfsizlik shartla- 
rini yaratish, safar, sayr va ekskursiya vaqtida tegishli cho- 
ralar biian ta ’minlash;
• 
yuqori xavf-xatarli turistik xizmatlarni (avtomobilli, to g ‘Ji, 
chang‘ili, suvli, velosipedli speleoturizm va boshqalar) 
taqdim etishda maxsus xavfsizlik talablari bilan ta ’minlash;
• 
turistiarni(ekskursantlam i) k o ‘ngilsiz voqealar haqida 
ogohlantirishni, birinchi tibbiy xizmatni ko‘rsatishni, 
shikastlanishdan saqlanish va oldini olishning o ‘rgatilishini 
ta ’minlash;
• 
sayohat vaqtida ja b r k o ‘rgan shaxslarga birinchi tibbiy yor- 
dam ko ‘rsatilishini va transportirovkasini ta ’minlash;
• 
favqullodda vaziyatdagi turistlar(ekskursantlar), y o ‘qoIib 
qolgan shaxsiar haqida mahalliy organ va m as’ul shaxslami 
zudlik bilan ogohlantirish.