Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

256

---

13.2. Turist va ekskursantning huquq
va majburiyatlari
Turist va ekskursantJarning quyidagi huquqlari mavjud:
• 
0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida belgilangan 
fuqarolarning dam olishga, harakatlam ing erkinligiga, 
sogMigini tiklash va mustahkamlashga, m a’naviy ehtiyojini 
qondirishga, shaxsiyatining hurmat qilinishi va him oyala- 
nishiga haqlidir;
• 
vaqtinchalik tashrif buyuradigan m amlakatda kirish va 
chiqish qoidalari, mahalliy aholining urf-odatlari, tabiati, 
madaniyati, alohida m uhofaza etiladigan hududlari, atrof- 
muhit holati haqida zaruriy va aniq m a’lumotni olishga;
• 
turizm sohasida tadbirkorlik faoliyatini yuritayotgan sub- 
yektlam ing litsenziyasi, ruxsatnom asi, sertifikatlari va 
boshqa qonun tomonidan belgilab qo‘yilgan hujjatlaming 
mavjudligi haqida m a’lumot olishga;
• 
shartnomada kiritilgan turistik xizmatlarni olishga;
• 
shaxsiy xavfsizligiga, hayoti, sog‘ligi, iste’mol huquqi 
hamda mulkining himoya qilinishiga;
• 
zaruriy tibbiy xizmatni olishga;
• 
shartnoma shartlari bajarilm agan yoki nomuvofiq bajaiil- 
ganda m a’naviy va moddiy zararni undirishga;
boshqa huquqlami amalga oshirishga.
Turist va ekskursantlam ing huquqlari bilan bir qatorda ular- 
ning xavfsizligini ta ’miniashda asos boMuvchi majburiyatlari ham 
borki, bular quyidagilar:
• 
tashrif buyurgan mamlakat hududida amal qiladigan qo- 
nunlar, talablam i, boshqa shaxslam ing shaxsiy manfaatiari 
va huquqlarini buzmaslik;
bojxona, chegara, sanitar va boshqa qoidalarini buzmaslik;
• 
tashrif buyurgan mamlakatning siyosiy va ijtimoiy tizimini, 
urf-odatlari, diniy e ’tiqodini hurm at qilish;
257

---

• 
tash rif buyurgan mamlakatning atrof-muhitini saqlash, tabi- 
iy va madaniy meros obyektlariga g ‘am xo‘r1ik bilan muno- 
sabatda bo'lish;
• 
turistik xizmatlarni taqdim etish to 'g'risid agi shartnom aga 
nazarda tutilgan shartlar va qoidalarga amal qilish; 
turistik xizmatlarni taqdim etish uchun zaruriy bo‘lgan o ‘zi 
haqidagi shaxsiy m a’lumotlarni taqdim etish;
• 
sayohat davom ida shaxsiy xavfsizlik qoidalariga rioya qi­
lish;
• 
noqonuniy harakatlar oqibatida yetkazilgan zarami qoplash;
• 
0 ‘zbekiston Respublikasi qonunlarida belgilab qo'yilgan 
boshqa m ajburiyatlam i bajarish va h.k.
Ekskursiya xizmati jarayonida b a’zi bir turistik firmalar to­
monidan ekskursantlar m as’uliyatini oshirish maqsadida ulardan 
javobgarlik xatini ham yozdirib olishi mumkin. Uning mazmuni 
taxminan quyidagicha bo‘lishi mumkin.