Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

274

!4.4-rasm. Jabrlanuvchini elektr manbai ta’siridan qutqarish.

Suyaklar shikastlanishida- chiqqanda, singanda va lat yeganda birinchi tibbiy yordam

Suyaklarning shikastlanishi —bu tashqi omil ta’sirida organizm-ning kuch ta’sirida shikastlanishi oqibatida salomatlikni yo‘qolishi bilan kechadigan jarayondir.

Og‘ir shikastlanish olgan jabrlanuvchini shifokor kelgunga qa-dar o‘z joyidan siljitrnaslik kerak, bundan xavfli joydan olib chi­ qish holatlari istisnodir.

Sinishda suyak butunligining buzilishi kuzatiladi. Suyak sin-ganida quyidagi holailar xarakterlidir:

keskin og‘riqlar (holatni o'zgartirishga harakat qilinganda kuchayadi);

suyakning defonnatsiyasi (suyak siniqlarini siljishi nati­ jasida);

singan sohaning shishi.

Suyak sinishining ochiq (teri qoplamalarining butunligi buziladi) va yopiq (teri qoplamalarining butunligi buzil-maydi) ko‘rinishlari mavjud.

275

Suyaklar singanda va chiqqanda gid birinchi tibbiy yordam ko‘rsatayotganda quyidagilarni bajarishi shart:
jabrlanuvchiga og'riq qoldiruvchi dori berish;

ochiq sinishlarda qon ketishini to‘xtatish, jarohatga ishlov berish, boylam qo‘yish;

qo‘l ostida mavjud bo‘lgan vositalar yordamida (faner, dos-ka tayoqlar) yoki standart shinalar yordamida immobilizatsiyani ta’minlash;

yelka yoki bilak chiqqanda jarohat olgan qolga fiziologik bukilgan holatni berib (tirsak bo‘g‘inida 90°bukib boy]ash) paxta yoki bintni qo‘yib, qoini boylov materiali yordamida bo‘yinga ilish;

boldir suyaklari sinishida tizza va ovoq-kaft bo‘g‘inlarini fiksatsiyalash va zambilda transportirovka qilish;

umrov suyagi lat yeyishi va sinishida qoitiq osti sohasiga (shikastlangan sohaga) paxtali vaJikni qo‘yib tanaga to‘g ‘ri burchak ostida bukilgan holatda qo‘lni bint bilan o‘rash;

umurtqa pog‘onasi shikastianganda, jabrlanuvchini ko‘tar-may turib orqasiga keng tekis doska, fanera va h.k. qo‘yib yoki jabrlanuvchining tanasini egmagan holda yuzi biJan yerga yotqizib qo‘yib, transportirovkasini faqat zambilda amalga oshirish;