Samarqand iqtisodiyot va servis instituti ekskursiya xizmatini tashkil qilish

14.2. Yurakni massaj qilish qoidasi

Gid ekskursiya jarayonida jabrlanuvchiga birinchi tibbiy yor-damning asosiy elementlaridan bo‘lgan yurakni massaj qilish qoi-dasini bilishi kerak.

Gid yurakning tashqi massaj ini yurak qisqarishlari to'xtaganda amalga oshiradi. Yurak qisqarishlarini to‘xtagani quyidagi belgi-larda namoyon boMadi:

teri qoplamaiarining oqimtirligi yoki ko‘kimtirligi;

uyqu arteriyaiarida pulsning yo‘q!igi;

hushni yo‘qotish;

nafas olishni to‘xtashi yoki buzilishining kuzatilishi.

Gid yurakni massaj qilishda quyidagilarga amal qilishi shart:

jabrlanuvchini tekis, qattiq yuzaga yotqizish] (pol, skamey-ka va h.k.);

uning yonboshidan turib, ikkita tez-tez «og‘izdan-og‘izga» yoki «og‘izdan- burunga» sun’iy nafas berishi;
qo‘lining bir kaftini (ko‘pincha chap qoMini) ko‘krak suya-gining pastki qismiga (ko‘krak pastki suyagidan uch ko ndalang barmoq cheklanib) va ustidan ikkinchi kaftini qo‘yishi kerak. Bun-da qo‘l barmoqlari jabrlanuvchining tanasiga tegmasligi kerak;

ko'krakka tez-tez turtkilar bilan kaftlar yordamida (qo‘l kaftlar bilakka yo'naltirilgan holatda) keskin vertikal holatda past-ga 4-5 smda, bosilish davomiyligi 0,5 sekund va bosilish intervali 0,5 sekundda olib borilishi kerak;

har ikki marta chuqur berilgan nafasga 15 ta ko‘krak qa-fasiga turtki beriladi (agarda yordamni bir kishi ko‘rsatayotgan bo‘lsa);

268

jonlantirish tadbirida ikki kishi ishtirok etayotgan bo'lsa, «nafas - massaj» nisbati 1:5 (ya’ni bir chuqur nafasdan keyin besh marta ko'krak qafasi bosiladi);

jonlanlirish tadbirini bir kishi o'tkazayotganida har 2 daqi-qada sun’iy massajni to‘xtatib, jabrlanuvchining uyqu arteriyasi-dagi pulsini tekshirib turadi;

puls paydo bo‘Igach, jonlantirish tadbiriarini to'xtatish kerak.

14.1-rasm. Yurakni massaj qilish qoidasi.