Samarqand Davlat Universiteti Yuridik fakulteti

Ma’lumki, qarorlarning standart variantlari mavjud emas va ularni algoritmik tarzda qabul qilib ham bo‘lmaydi. Bu esa qaror qabul qilishda sub’ektiv, psixologik omillarning roli juda yuqoriligini ko‘rsatadi. To‘g‘ri, qaror qabul qilish jarayonini yengillashtiruvchi ko‘plab qoidalar, amallar va metodlar mavjud. Lekin har birimiz o‘z tajribamizdan bilamizki, qaror qabul qilish jarayonida formallashtirilmagan, sub’ektiv, hatto ko‘pincha intuitiv omillarning roli juda katta bo‘ladi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, qaror qabul qilish ham boshqaruv nazariyasi, ham psixologiya nuqtai nazaridan tadqiqot predmeti hisoblanadi. Shunday ekan, qaror qabul qilish jarayonini tahlil et ish ikkita asosiy, bir-biridan juda farq qiluvchi, lekin juda o‘zaro bog‘liq sohani – tashkiliy va psixologik sohani o‘z ichiga oladi.

• Ma’lumki, qarorlarning standart variantlari mavjud emas va ularni algoritmik tarzda qabul qilib ham bo‘lmaydi. Bu esa qaror qabul qilishda sub’ektiv, psixologik omillarning roli juda yuqoriligini ko‘rsatadi. To‘g‘ri, qaror qabul qilish jarayonini yengillashtiruvchi ko‘plab qoidalar, amallar va metodlar mavjud. Lekin har birimiz o‘z tajribamizdan bilamizki, qaror qabul qilish jarayonida formallashtirilmagan, sub’ektiv, hatto ko‘pincha intuitiv omillarning roli juda katta bo‘ladi. Shu nuqtai nazardan qaraganda, qaror qabul qilish ham boshqaruv nazariyasi, ham psixologiya nuqtai nazaridan tadqiqot predmeti hisoblanadi. Shunday ekan, qaror qabul qilish jarayonini tahlil et ish ikkita asosiy, bir-biridan juda farq qiluvchi, lekin juda o‘zaro bog‘liq sohani – tashkiliy va psixologik sohani o‘z ichiga oladi.

To‘g‘ri qaror qabul qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish.

Qaror qabul qilishdagi qiyinchiliklardan biri shundaki, maqsadlar (maqsadlar) miqdoriy jihatdan aniqlanishi kerak va sifat xususiyatlari... Bundan tashqari, miqdoriy xususiyatlar afzalroqdir, chunki ular tanlov vazifalarini rasmiylashtirishga imkon beradi. Yana bir qiyinchilik - cheklangan resurslar, ularni taqsimlash zarurati va foydalanish usullarini tanlash.Xuddi shu maqsadga turli xil muqobil usullar bilan erishish mumkin. Maksimal samaradorlikni ta'minlaydigan harakatlarning eng yaxshi varianti odatda optimal deb ataladi (ma'lum bir mezon yoki ularning guruhiga ko'ra) va bu yechimni topish jarayoni optimallashtirish deb ataladi.

• Qaror qabul qilishdagi qiyinchiliklardan biri shundaki, maqsadlar (maqsadlar) miqdoriy jihatdan aniqlanishi kerak va sifat xususiyatlari... Bundan tashqari, miqdoriy xususiyatlar afzalroqdir, chunki ular tanlov vazifalarini rasmiylashtirishga imkon beradi. Yana bir qiyinchilik - cheklangan resurslar, ularni taqsimlash zarurati va foydalanish usullarini tanlash.Xuddi shu maqsadga turli xil muqobil usullar bilan erishish mumkin. Maksimal samaradorlikni ta'minlaydigan harakatlarning eng yaxshi varianti odatda optimal deb ataladi (ma'lum bir mezon yoki ularning guruhiga ko'ra) va bu yechimni topish jarayoni optimallashtirish deb ataladi.