Samarqand davlat universiteti sh. Q. Yuldashev, D. Q. Usmanova, L. N. Xalikova

O‘z-o‘zini tekshirish savollar 
1.
O’zbekistonda elektron tijoratning meyoriy-huquqiy hujjatlarni 
qabul qilishda qanday zamin yaratilgan? 
2.
«Elektron tijorat to‘g‘risida"gi Qonunning ahamiyati nimadan 
iborat? 

---

61 
3.
Hujjatning amaldagi va taqdim etilgan tahriri solishtirma 
tahlilining natijalari nimadan iborat? 
4.
O’zbekistonda Elektron tijoratda axborot almashinuvi qanday 
yo’lga qo’yilgan? 
5.
Elektron tijoratning meyoriy-huquqiy hujjatlarni aniqlab bering. 
Bob 6. Elektron tijorat modellari
5
 
6.1. Tijorat aloqalarining asosiy tarmoqlari (o'zaro ta'sir modellari) 
6.1.1. B2B Model ( Business–to Business, Biznesdan - Biznesga) 
6.1.2. B2C modeli (Business-to - Consumer, Biznesdan –
Iste'molchiga) 
6.1.3. B2G modelidagi munosabatlar shakllari 
6.1.4. C2B modeli (Iste'molchidan- Biznesga) 
6.2. Elektron tijorat bozorining biznes - modeli
6.1. Tijorat aloqalarining asosiy tarmoqlari (o'zaro ta'sir 
modellari)
Elektron tijorat jahon tajribasida eng ko’p o’chraydigan asosiy 
muammolardan biri kompaniya electron tijorat bozoriga kirishda
tashkilotda biznes-jarayonlarni tashkil etish hisoblanadi. Shu nuqtai 
nazaridan biznes – modellarga asoslanadigan electron tijorat bozorida 
faoiyat ko’rsatayotgan tashkilotlar modelini ko’rib chiqamiz 
Biznes model 
tashkilot qanday qilib qiymatni yaratishini,
mijozlarga taqdim etishini va iqtisodiy, ijtimoiy va qiymatning boshqa 
qiymatni harid qilishni mantiqan tavsiflaydi. Biznes-model ishlab 
chiqish jarayoni biznes strategiyasining bir qismi hisoblanadi.
An'anaga ko'ra, elektron tijoratni tashkil etish modellari o'zaro 
ta'sir qiluvchi sub'ektlar tomonidan tasniflanadi. Quyidagi uchta 
sub’yekt ko'rib chiqiladi: 

Biznes (Buseness, B ); 

Iste'molchi (Consumer, C ); 

Davlat (Government, G ) . 
Bitimlar ishtiroqchilar va o'zaro ta'siri boyicha electron 
tijorat tashkilotning to'qqizta modelini ajratish mumkin (rasm 2.4.1.):
5
5
Porsaev G’.M., Safarov B.Sh., Usmanova D.Q. Raqamli iqtisodiyot asoslari. (Darslik) – T.: 
“Fan va texnologiyalar nashriyoti-matbaa uyi”, 2020.372b.

---

62 

B2B ( Business - to - Business ) ; 

B2C ( Business - to - Consumer ) ; 

B2G ( Business - to – Government) ; 

C2B ( Consumer - to - Business ) ; 

C2C ( Consumer – to - Consumer) ; 

C2G ( Consumer - to - Goverment ) ; 

G2B ( Government - to - Business ) ; 

G2C (Government -to- Consumer ) ; 

G2G ( Government - to - Government ) .