O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA-MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR FAKULTETI
KOMPYUTER ILMLARI VA DASTURLASH TEXNOLOGIYALARI YO’NALISHI
206-guruh talabasi
Boltayev Shuhratning
AXBOROT XAVFSIZLIGI fanidan
MUSTAQIL ISHI
Tekshirdi: Jurayev J. U.
Bajardi:Boltayev Shuhrat.
SAMARQAND – 2022.
MAVZU: Axborotlarni tashkiliy himoyalash elementlari.
REJA:
Kirish
Axborotlarni himoyalashda qonunlar
Kompyuter tarmoqlarida axborotni himoyalash
EHM himoyasinita’minlashning texnik vositalari.
Axborotni muhofaza qilishni ta'minlash.
Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.
Kirish
Himoyalash texnologiyasi personalii tashkilotning kimmatli axborotlarini himoyalash qoidalariga rioya qilishga undovchi boshqarish va cheklash xarakteriga ega bolgan chora-tadbirlarni uz ichiga oladi. Tashkiliy himoyalash elementi boshqa barcha elementlarni yagona tizimga boglovchi omil bolib xisoblanadi. Kopchilik mutaxassislarning fikricha, axborotlarni himoyalash tizimlari tarkibida tashkiliy himoyalash 50—60 % ni tashkil qiladi. Bu xol kop omillarga bog‘liq, jumladan, axborotlarni tashkiliy himoyalashning asosiy tomoni amalda himoyalashning prinsIPi va usullarini bajaruvchi personalitanlash, joylashtirish va orgatish xisoblanadi. Axborotlarni himoyalashning tashkiliy chora-tadbirlari tashkilot xavfsizligi xizmatining me’yoriy uslubiy xujjatlarida uz aksini topadi. Shu munosabat bilan kop xollarda yuqorida korilgan tizim elementlarining yagona nomi — axborotni tashkiliy-xuquqiy himoyalash elementini ishlatadilar. Axborotlarni muxandis-texnik himoyalash elementi - texnik vositalar kompleksi yordamida xudud, bino va qurilmalarni qoriklashni tashkil qilish hamda texnik tekshirish vositalariga qarshi suet va faol kurash uchun muljallangan. Texnik himoyalash vositalarining narxi baland bulsada, axborot tizimini himoyalashda bu element muxim ahamiyatga ega. Axborotni himoyalashning dasturiy-matematik elementi kompyuter, lokal tarmoq va turli axborot tizimlarida qayta ishlanadigan va saklanadigan kimmatli axborotlarni himoyalash uchun muljallangan.
Hisoblashda xavfsizlik tushunchasi juda keng. Bu kompyuterning ishonchliligini ham, qimmatli ma'lumotlarning xavfsizligini ham, axborotni ruxsatsiz shaxslar tomonidan o'zgartirilishidan himoya qilishni va elektron aloqada yozishmalar sirini saqlashni nazarda tutadi. Albatta, barcha tsivilizatsiyalashgan mamlakatlarda fuqarolar xavfsizligi qonunlar bilan himoyalangan, ammo kompyuter texnologiyalari sohasida huquqni qo‘llash amaliyoti hali yetarli darajada rivojlanmagan, qonunchilik jarayoni kompyuter tizimlarining rivojlanishi bilan hamnafas emas, va shu bilan birga, bu sohada qonunchilikni qo‘llash amaliyoti yetarli darajada rivojlanmagan. asosan o'zini himoya qilish choralariga tayanadi
Har doim kerakli himoya darajasi va tarmoq samaradorligini tanlash muammosi mavjud. Ba'zi hollarda foydalanuvchilar yoki iste'molchilar xavfsizlik choralarini kirish va samaradorlikni cheklovchi sifatida qabul qilishlari mumkin. Biroq, kriptografiya kabi vositalar foydalanuvchining ma'lumotlarga kirishini cheklamasdan himoya darajasini sezilarli darajada oshirishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |