Samarqand davlat universiteti o. E. Toshmurodov, B. B. Kipchakov, A. T. Umarov kurash turlari va uni

 
9.14. Musobaqaga qatnashish uchun kurashchilardan talablar 
 
1. Musobaqa qatnashchilaridan quyidagilar talab qilinadi: 
- Shaxsini va yoshini bildiruvchi hujjat, yuqorida zikr etilgan 
maxsus 
liboslar, 
kurashchining 
mahorat 
darajasini aniqlovchi 
guvohnoma (razryad); 
- Qaysi jamoaga mansubligi haqida muhrlangan guvohnoma, 
shifokor ruxsati haqida ma’lumot. 
Yuqorida ko‘rsatilgan hamma hujjatlar musobaqadan oldin 
mandat komissiyasida ko‘rilib, bosh shifokor va komissiya a’zolari 
tomonidan tasdiqlanadi. Yuqoridagi shartlar va talablarning bajarilishi 
uchun jamoa rahbarlari javobgardirlar. 
2. Bosh hakam ruxsati bilan yosh kurashchilar (16-17 yoshli) katta 
yoshdagi polvonlar orasidagi musobaqalarda ham qatnashishi mumkin. 
3. Musobaqada bir vaznda kurashgan polvonlar ikkinchi vaznda 
qatnashishi man etiladi, lekin ular mutlaq vaznda (bosh hakam ruxsati 
bilan) kurashishlari mumkin. 
 

---

136 
9.15. Qatnashuvchilar majburiyati 
 
Musobaqa qatnashchilari quyidagilarga amal qilishlari lozim: 
- musobaqa boshlanishidan oldin bir-birlari bilan ta’zim qilib 
salomlashish; 
- kurash qoidasiga, musobaqa qonun-qoidalariga qat’iy rioya 
qilish; 
- hakamning topshiriqlariga bo‘ysunish; 
- musobaqa davomida o‘zini to‘g‘ri tuta bilish; 
- qatnashuvchi hakamlar tomonidan chaqirilganda, tezda 
chaqirilgan joyga borish. 
 
9.16 Milliy kurashning umumiy qoidalari 
 
- Kurashda faqat tik holatda va qoidada ruxsat berilgan usullar 
qo‘llash orqali kurashiladi. Tik holatda bajarilgan tashlashlar hakamlar 
tarafidan baholanadi; 
- Baholar teng bo‘lganda, oxirgi baho olgan kurashchiga g‘alaba 
beriladi; 
- Kurashchining baho va jazosi teng bo‘lsa, baho ustunlikka ega 
bo‘ladi; 
- Olishuv davomida kurashchilar tomonidan hech qanday usul 
qo‘llanilmasa, vaqtning yarmiga kelib, gilamni boshqaruvchi hakamning 
eslatishi bilan o‘rtadagi hakam olishuvni to‘xtatib, kurashchilarni 
belbog‘li kurash holatiga keltiradi (belbog‘laridan ushlatib qo‘yadi). 
Shundan keyin qaysi kurashchi belbog‘ni qo‘yib yuborsa shu 
kurashchiga “TANBEH” ogohlantirishi beriladi; 
- Agar kurashchilarda ogohlantirishlar bir xil va ketma-ket 
berilgan bo‘lsa, g‘oliblik birinchi ogohlantirish olganga beriladi; 
- Musobaqalar Olimpiya tizimi bo‘yicha qayta kurashuvsiz 
o‘tkaziladi; 
- Kurashda usul gilamning ichkarisida boshlanib gilam chizig‘idan 
tashqarida nihoyasiga yetsa, baholanadi. 

---

137