Samarqand davlat universiteti «mutaxassislikka kirish» fanidan

4. Amaliy psixologiya

Psixologik bilimlarning to’rtinchi manbai - amaliy psixologiya. Uning vazifalari odamlarga psixologik yordam ko’rsatish usullarini topish va rivojlantirishni o’z ichiga oladi. Amaliy psixologiya psixik hodisalarning umumiy qonuniyatlarini emas, balki individuallikni, inson hayotining o’ziga xos sharoitlarini va u bilan muloqot qilish usullarini o’rganadi. Bilimlarning ishonchliligi mezoni amaliy tajriba va mutaxassis ishining samaradorligi hisoblanadi. Amaliy ish tajribasi natijasida olingan psixologik bilimlar umumlashtiriladi va tizimlashtiriladi, buning asosida tushuncha shakllanadi. Bunday umumlashtirilgan tushuncha muayyan turdagi odamlarning xususiyatlari va muammolarini va ularga psixologik yordam berish usullarini tavsiflaydi.

Amaliy psixolog o’z ishida doimo kontseptsiyaga tayanadi va uni muayyan vaziyatni hisobga olgan holda qo’llaydi. Amaliy psixologiyada bilimning xususiyatlarini yaxlitlik, umumlashtirish va aniqlik, amaliylik, mutaxassislar tajribasiga tayanish kombinatsiyasi deb hisoblash mumkin. Shu bilan birga, amaliy tajriba har doim ham ma’lum g’oyalar uchun yetarli dalillarni bermaydi. Nazariy olimlardan farqli o’laroq, amaliy psixologlar psixologik bilimlarni ommalashtirish istagini bildiradilar, uni aniq va oson tasvirlay oladilar. Shuning uchun psixologiya bo’yicha mashhur kitoblarning aksariyati psixoterapevtlar tomonidan yozilgan. Tavsiyalarning ko’pligi ularni ayniqsa jozibali qiladi.