Samarqand davlat universiteti I. T. Ergashev, D. S. Normurodov, B. M. Eshonqulov sabzavot ekinlari seleksiyasi

Oʻzgaruvchanlik – 
organizm avlodining oʻz ajdodlaridan qandaydir belgi 
yoki xususiyatlar bilan farq qilishi.
 
Uzoq shakllarni duragaylash – 
turlari yoki turkumlari har xil boʻlgan 
oʻsimliklarni duragaylash.
 
Urugʻchilik – 
qishloq xoʻjalik ishlab chiqarishining maxsus tarmogʻi boʻlib, 
uning asosiy maqsadi ijara, shirkat, jamoa va fermer xoʻjaliklari hamda agrosanoat 
birlashmalari sharoitlarida rayonlashtirilib, ekilayotgan navlarning urugʻini, nav 
tozaligini, biologik va xoʻjalik xususiyatlarini saqlab ommaviy ravishda 
koʻpaytirish. 
 
Urugʻchilik tizimi – 
davlat rejasiga muvofiq barcha ekin maydonlarini bir 
yoki bir qancha ekinlarning a‟lo sifatli urugʻliklari bilan ta‟minlab turadigan, bir-
biri bilan oʻzaro bogʻlangan ishlab chiqarish tarmoqlarining majmui.
 

---

120 
Urugʻchilik sxemasi – 
muayyan tartibda tanlash va koʻpaytirish bilan navni 
yangilab turishga (urugʻini qayta yetishtirib turishga) qaratilgan oʻzaro bogʻlangan 
pitomniklar va urugʻlik ekinzorlarning majmui.
 
Urugʻ nazorati
– urugʻni yetishtirish, saqlash va omborlardan chiqarish 
vaqtlarida urugʻlikning ekish sifatlarini tekshirishga qaratilgan tadbirlar tizimi.
 
Fenotip – 
organizm genotipi bilan tashqi sharoitning oʻzaro ta‟siri natijasida 
organizmda shakllanadigan tashqi va ichki belgilar (xususiyatlar) yigʻindisi.
 
Ekotip – 
bir turning ma‟lum tuproq-iqlim sharoitida tarqalgan va shu 
sharoitning noqulayliklariga moslashgan irsiy barqaror shakllari.
 
Elita – 
navga xos eng yaxshi oʻsimliklarning tanlab, koʻpaytirib olingan 
urugʻi boʻlib, navning barcha irsiy belgi va xususiyatlarini keyingi boʻgʻinlarga 
oʻtkazadi.