Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

O’qitish  jihozlari:  lavlagining  bargi,  emanning  novdasi,  nokning  mevasi,  reaktivlar: 
floroglyutsin,  HCl,  H
2
SO
4
,  mikroskop,  lupa,  chizuvchi  apparat,  pintset,  lezviya,  britva,  qaychi, 
skalpel, preparoval igna, buyum va qoplag’ich oynalar, salfetka, suv, darsliklar, qo’llanmalar va 
jadvallar.  
 
Topshiriqlar: 
1. 
Kollenxima turlarini o’rganish. 

---

 
182 
2. 
Sklerenxima turlarini o’rganish. 
3. 
Sklerenxima tuzilishini o’rganish 
1 – ish. Kollenxima tiplari. 
Ishning borishi. Mexanik to’qima o’simliklar organining armaturasi (skeleti) bo’lib ularni 
mustahkam  tutib  turadi.  O’simliklar  tanasida  novda,  barg,  gul,  meva  va  shunga  o’xshash 
organlarni ushlab turish uchun mustahkamlik tug’diradi va har qanday mexanik ta’sirga (shamol, 
qalin qorga) qarshilik ko’rsata oladi. 
Mexanik to’qima 3 xil bo’ladi: kollenxima, sklerenxima va sklereid to’qima bo’ladi. 
Kollenxima  cho’ziq  silindrsimon  hujayralardan  tuzilgan.  Hujayralarda  sitoplazma,  yadro 
va  yashil  plastidalar  bo’ladi.  Hujayra  po’sti  sellyulozadan  iborat  bo’lib,  notekis  qalinlashgan, 
qalinlashishiga ko’ra, kollenxima burchakli va plastinkali bo’ladi (11-rasm).