Samarqand davlat tibbiyot instituti

Javob
. 
Bemorga
 
biologik sinama “ko‘rsatma” bo‘yicha bajarildi. 
Bemor organizmidagi o‘zgarishlar donor qoni va retsipiyent qonining 
to‘g‘ri kelmaganligi uchun shunday holat rivojlandi. Qon quyish darxol 
to‘xtatilishi kerak. Bemorga kichik konsentratsiyali suyuqliklar quyilishi 
va gemodializ o’tkazilishi kerak. 
3. Bemor shoshilinch tartibda ichki qon ketishi bilan operatsiyaga 
olindi. Intubatsion narkoz bilan qon to'xtatish jarrohlik amaliyoti 
boshlandi. Bemorga AQHning o‘rnini qoplash maqsadida jarrohlik 
amaliyoti mobaynida qon quyish zarurati paydo bo’ldi. Narkozdagi 
bemorga biologik sinamani qanday o'tkazish kerak? 
Javob.
 
Jarrohlik amaliyoti mobaynida yurak urishini tezlashishi, 
qon bosimining ko’tarilishi nafaqat qon quyish sababli, balki jarrohlik 
amaliyoti yoki qon yo‘qotish, dorilar ta'siri yoki narkozdan yuzaga kelishi 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
119 
mumkin. Buning uchun bemorga har 100 ml qon quyilgandan keyin 
bemor qonidan 5 ml qonni sentrifugalash kerak. Shunda bemor qonining 
zardobi qizg‘ish rangda bo‘lsa, bemorga quyilayotgan qon to‘g‘ri 
kelmaganligidan dalolat beradi. Agar qonning rangi o‘zgarmagan bo‘lsa, 
quyilayotgan qon to‘g‘ri kelgan va gemotransfuziyani davom ettirish 
mumkin. 
4. Bemor jarrohlik bo'limiga o‘n ikki barmoqli ichak yarasidan qon 
ketish asorati bilan keltirilgan. Bemor 35% qon yo’qotgan. Yo‘qotgan 
qonning o‘rnini to‘ldirish maqsadida shoshilinch ravishda qon quyish 
zarurati paydo bo’ldi. Gemotransfuziya amaliyotini o’tkazish uchun 
qanday laborator tekshirishlari kerak bo‘ladi? 
Javob
. 
Gemotransfuziyadan keyingi asoratlarni oldini olish 
maqsadida gemotransfuziyadan oldin o’tkazilishi kerak: 
1)
donor va retsipiyentning qon guruhini aniqlash; 
2)
donor va retsipiyentning rezus mansubligini aniqlash; 
3)
Hususiy moslikga sinama o‘tkazish; 
4)
donor va retsipiyent rezus mosligiga sinama o‘tkazish; 
5)
biologik sinama o’tkazish. 
5. Bemor 27 yoshda, jarohatlanganidan 4 soatdan keyin teshib 
kiruvchi jarohat bilan kasalxonaga yotqizilgan. Umumiy ahvoli og‘ir, 
taxikardiya, puls ipsimon, minutiga 120 marta, arterial qon bosimi 70/40 
mm sm. ust. Bemorga shoshilinch ravishda laparotomiya o'tkazildi. Qorin 
bo'shlig‘ida suyuq qon va gematomalar aniqlandi. Qorin bo'shlig‘idagi 
qon aspiratsiya mobaynida ingichka ichakdan qon ketayotganligi 
aniqlandi. Gemostaz o‘tkazildi. Qorin bo'shlig boshqa a’zolari 
shikastlamnagan. Aspiratsiya qilib olingan qonni nima qilish mumkin?