Samarqand davlat tibbiyot instituti. Mavlyanov f. Sh., MAVLYANOV Sh. X., Xayitov u. X. Tibbiyot kasbiga kirish

OPERATSIYA QILINGAN BEMORLAR PARVARISHI
XUSUSIYATLARI. 
 
Operatsiya tugallangan vaqtdan boshlab, bemor sog’ayib mehnat faoliyatini
tiklashi yoki nogironlik qayd etilishigacha bo’lgan vaqt – o p e r a t s i y a d a n
k e y i n g i d a v r. Ushbu davr uch qismga bo’linadi: e r t a – 3-5 kun davomida,
k e c h k i – 2-3 hafta davomida, o l i s – 3 haftadan 3 oygacha bo’lgan muddatlarda.
Operatsiyadan keyingi e r t a davrning kechishi muddatiga quyidagi omillar ta’sir 
etadi: 1. Bemorning yoshi va kasallik xususiyatlari; 2. Operatsiyaga bemorni 
tayyorlash jarayoni to’g’ri va to’liq o’tkazilganligi (operatsiya xavflarini
kamaytirish); 3. Operatsiyadan keyingi parvarishning sifat – samaradorligi va 
operatsiya asoratlarining mavjudligi; 4. Narkozning oqibatlari va bemorning
to’shakdagi
majburiy
holati. 
Bemor operatsiyadan keyin tibbiyot xodimlarining alohida e’tibori va 
mehribonligiga muhtoj bo’ladi. Vrach tayinlagan barcha muolajalar o’z vaqtida
to’liq, bekamu – ko’st bajarilishi shart. Operatsiyadan keyingi erta davr asoratli yoki 
asoratsiz kechishi mumkin. Bemorning ahvoli e’tiborga olinib, u operatsiya 
xonasidan reanimatsiya bo’limiga yoki operatsiyadan keyin nazorat qilish 
palatasiga o’tkazilishi mumkin. Operatsiyadan keyingi davrlarda tibbiyot
X O D I M L A R I N I N G V A Z I F A L A R I:
1. E r t a d a v r (biologik tiklanish reabilitatsyasi) – a) Qisqa vaqt ichida 
bemor sog’ligini tiklash; b) Operatsiya asoratlarining oldini olish; c) Paydo bo’lgan
asoratni vaqtida aniqlab, zaruriy yordam ko’rsatish; d) Bemor ahvolini 
yengillashtirish.
2. K e c h k i d a v r (ijtimoiy – maishiy reabilitatsiya) – bemorning
mehnatga layoqatligini tiklash. Operatsiyadan keyingi davrda bemor tibbiy 
hamshirasining doimiy nazoratida bo’lishi, organizmning hayotiy muhim faoliyati 
monitoringi o’rnatilishi va har bir o’zgarishlar to’g’risida darhol vrach xabardor 
qilinishi ta’minlanadi. B e m o r yotadigan x o n a va t o’ s h a k n i t a y y o r-
l a s h t a d b i r l a r i: 1. Xonani yig’ishtirib, shamollatish; 2. Maxsus funksional 
krovatga toza oqliklarni to’shab, isitib qo’yish; 3. Bemor oyoqlariga sochiqga
o’ralgan iliq (37 gradus) isitgich (grelka) qo’yiladi; 4. Krovat yonidagi tumbochka 
ustida buyraksimon toscha, bemorga suv berish moslamasi, nafas gimnastikasi 

---

73 
uchun moslama, stakandagi ichimlik suviga botirib qo’yilgan tupfer (bemor labini
ho’llab turish uchun); 5. Krovat tagida tuvak va peshob uchun moslama;
6. Namlangan kislorod berish uskunasi; 7. Tibbiyot xodimini chaqirish uchun signal
tugmachasi.