Samarqand davlat chet tillar instituti pedagogika va psixologiya

Tayanch so‘zlar va iboralar:komparativistika, genetik metod, geneologik universaliya, struktural tipologiya, frank dialekti.
Savol va topshiriqlar.
1)Qiyosiy tarixiy metod nimalarni o‘rganadi?
2) Qiyosiy tarixiy metodning diaxron tilshunoslikdan farqi?
3)Qiyosiy tipologiya bilan qiyosiy tarixiy metod o‘rtasidagi tavofutlar qaysilar?
4)Geneologik metodning tillar sistemasi xarakterini o‘rganishdagi o‘rni.
Adabiyotlar:
1. Kibrik A.E. Ocherki po obshim i prikladnim voprosam yazikoznaniya. M.: Izd-vo MGU, 1992.
2. Kibrik A.E. Konstanti peremennie yazika. – Spb.: Aleteyya, 2003.
3. Kinen E., Komri B. Ierarxiya dostupnosti imennыx grupp i universalnaya grammatika // Novoe v zarubejnoy lingvistike. M.: Progress, 1982. Vip.11. S.111-165.
4. Korsh F. Sposobi otnositelnogo podchineniya: Glava iz sravnitelnogo sintaksisa. M., 1877.
5. Layonz Dj. Vvedenie v teoreticheskuyu lingvistiku. M.: Progress, 1977.
6.Gorodetskiy B.YU. k problnme semanticheskoy tipologii.M.:1969.
7. Isachenko A. Opqt tipologicheskogo analiza slavyanskix yazikov sb. «novoe v lingvistike» vip.IV,M.:1963.
8. Katsnelson S.D. tipologiya yazika i rechevoe mishlenie. L.:1972.


5- Mavzu. Tipologik ko‘plik kategoriyasi
Reja:
1) Otlarda ko‘plik formasning yasalishi.
2) Maxsus markerlarsiz ko‘plik kategoriyasining ifoda etiishi.
3) Ko‘plik kategoriyasining eksplitsit va implitsit ifodalanishi.
Tayanch so‘z va iboralar: ikkilamchi, o‘chlamli, to‘rtlamchi, kvantativ, reduplikatsiya, ko‘plik morfemasi, son, miqdor olmoshlari.
Savol va topshiriqlar:
1) Ingliz va o‘zbek tillarida ko‘plik kategoriyasining leksik grammatik usullarini izohlang.
2) Ingliz tilida otlarning ko‘plik formasining yasalishini sharhlang.
3) Ko‘plik kategoriyasining son bilan ifodalanishini tushuntiring.
4) Ko‘plik kategoriyasining olmosh bilan ifodalanishini tushuntiring.
5) Ko‘plik kategoriyasining fe’l bilan ifodalanishini tushuntiring.
Adabiyotlar:
1) Malinson G., Blake B.J. Language typology: Cross-linguistic studies in syntax. – A. etc., 1981.
2) Ramat P. Typologie linguistique. – P., 1985.
3) Stassen L. Comparison and universal grammar. – O.; N.Y., 1985.
4) Tomlin R.S. Basic word order: Functional principles. – L. etc., 1986.
5) Wierzbicka A. Semantics: Primes and universals. – O.; N.Y., 1996.