Самарқанд иқтисодиёт ва

Корхона иш фаоллигини ифодаловчи кўрсаткичлар

Ушбу гуруҳ кўрсаткичлар шу даражада кўпки, улар корхона хўжалик фаолиятининг аксарият қисмини қамраб олади. Бу ҳақда муаллиф томонидан батафсил ёритилган адабиётлар чоп қилинган. Мазкур порагрифда инвестиция лойиҳасининг молиявий таҳлилида қўлланиладиган корхона иш фаоллигини ифодалайдиган айрим кўрсаткичларгагина тўхталинади.

Корхона иш фаоллигини ифодаловчи ушбу соҳа билан боғлиқ кўрсаткичлар таркибига қуйидагиларни киритиш мумкин:

• 
  активлар самарадорлигини ифодаловчи коэффициент (Кас);
  
• 
  ўз маблағлари самарадорлигини ифодаловчи коэффициент (Кўм);
  
• 
  дебитор қарзларнинг айланувчанлик коэффициенти (Кда);
  
• 
  дебитор қарзларнинг айланувчанлик муддати, кунларда (Кдк);
  
• 
  товар ва моддий захираларнинг айланувчанлик коэффициенти (Кза);
  

176

• 
  товар ва моддий захираларнинг айланувчанлик муддати, кунларда (Кзк).
  

Кўриниб турибдики, мазкур кўрсаткичлар тизимига асосан актив ва бошқа моддий бойликларнинг айланувчанлиги билан боғлиқ кўрсаткичлар киритилган. Чунки корхонанинг молиявий- хўжалик фаолиятининг инвестиция билан боғлиқ соҳасига айнан шу кўрсаткичлар дахлдордир. Ушбу кўрсаткичларни таҳлил қилиб инвестор корхонанинг молиявий-хўжалик фаолиятида маблағлар айланиши, унинг даражаси, моддий маблағларнинг ўрта ҳисобда қанча муддатда пулга айланиши мумкинлиги каби жиҳатлар тўғрисида ҳулоса қилади. Шу туфайли корхона иш фаоллигини ифодаловчи кўрсаткичлар таркибини фақат шу гуруҳ кўрсаткичлар билан чегараланиши етарли деб ўйлаймиз.
Ҳар бир кўрсаткичнинг тавсифини кўриб чиқиш мақсадга мувофиқдир.
Активлар самарадорлигини ифодаловчи коэффициент (Кас) яъни активларнинг айланувчанлигини мартада ифодалайдиган мазкур кўрсаткични аниқлаш учун барча сотилган маҳсулотлар ҳажмини (Q) корхона активларининг ўртача йиллик қийматига (Б) бўлинади, яъни