Самарқанд қишлоқ ХЎжалик институти ветеринария факултети

бир вақтда кузатиладиган индуксия 
дейилади. Қўзғалиш 
натижасида тормозланиш ҳосил бўлса 
манфий индуксия,
тормозланиш 
натижасида қўзғалиш ҳосил бўлса 
мусбат индуксия 
дейилади. Бир марказ 
қўзғалгандан сўнг шу марказда тормозланиш ҳосил бўлса
алмашинувчи 
индуксия 
дейилиб, алмашинувчи индуксия ҳам мусбат ва манфий бўлиши 
мумкин. 
20.Конвергенсия ва окклюзия ҳодисалари.
М.Н.Сда конвергенсия 
дейилганида М.И.Н толалар орқали келаѐтган импулсларни оралиқ ва 
еффектор нейтронларга тушиб, бир бири билан учрашиши ўзаро топишиши 
тушунилади. Маълум рефлекс майдонининг ҳар хил қисмларидан келаѐтган 

---

500 
импулс М.Н.С. нинг қуйи қисмларидаги нейронларида бир бири билан 
учрашса, турли рефлекс майдонларидан келувчи импулслар пўстлоқ ости 
ядролар ва пўстлоқ ҳўжайра-ларида ўзаро учрашади. Демак, М.Н.С. нинг 
қуйи қисмидаги алоҳида олинган битта оралиқ ва еффектор нейрон бир 
рефлекс майдонининг турли қисмларидан келаѐтган импулслар билан 
қўзғалиб пўстлоқ ости ядролари ва пўстлоқ ҳўжай-ралари турли 
рефлексларнинг майдонларидан келаѐтган импулслар таъсирида қўзғалади. 
Дастлаб Ч. Шеррингтон томонидан тушинтирилган бу принсип М.Н.С. сида 
импулсларни масофада қўшилиши ва окклюзия ҳодисасини моҳиятини 
тушунтиради. 
21.Окклюзия-тиқилиб 
қолиш
-икки 
рефлекснинг 
(мускул 
қисқаришига сабаб бўлувчи иккита рефлекснинг) М.И.Н. лари бир вақтда 
таъсирланганда вужудга келувчи рефлектор акт еффекти шу рефлекслар 
алоҳида-алоҳида рўй берганда кузатиладиган еффектлар арифмегик 
йиғиндисидан кичик бўлишидир. Масалан, ҳар бир рефлекс рўѐбга чиқишида 
ҳар сафар тўрттадан нейрон қўзғалишига сабаб бўладиган рефлекс бўлса, бу 
рефлекслар мустақил рўй берса ҳар сафар тўртадан саккизта нейрон 
қўзғалади. Лекин бу рефлекслар бир вақтда ҳосил бўлса, қўзғаладиган 
нейронлар сони олтита бўлади. Чунки иккита нейрон ҳар иккала рефлекс 
майдонларида келаѐтган таъсирлар билан бир вақтда қўзғалиб икки 
рефлекснинг М.И.Н. ларидан келаѐтган таъсирот шу икки нейронда 
учрашади, конвергенсияланади. Импулсларнинг масофада қўшилиши худди 
шу тарзда конвергенсия асосида ҳосил бўлади. Кучли таъсирлар окклюзияни 
келтириб чиқарса, заиф таъсирлар импулсларни масофада қўшилишини 
ҳосил қилади.