Samarand davlat universiteti raqamli texnologiyalar fakulteti

IV BOB Fazalararo chegara uchun moddaviy va energiyaviy balansning nisbati)
4.1 Issiqlik balansi tenglamasi
Issiqlik almashish natijasida issiqlik tashuvchining entalpiyasining о‘zgarishi quyidagi munosabat bilan aniqlanadi:
(4.1.1)
bu yerda massa sarfi, kg/s; solishtirma entalpiya, J/kg.
Agar birlamchi 1 (issiq) issiqlik tashuvchidan ikkilamchi 2 (sovuq) tashuvchiga issiqlik uzatilsa, u xolda issiqlik yо‘qotishlarni xisobga olmaganda issiqlik balansi tenglamasi quyidagicha bо‘ladi:
(4.1.2)
Entalpiya о‘zgarishlarini xisobga olganda, (4.1.2) tenglama quyidagicha yoziladi:
(4.1.3)
bu yerda i , i issiq va sovuq issiqlik tashuvchilarning boshlang‘ich va oxirgi entalpiyalari.
Agar va deb olsak, (4.1.1) va (4.1.3) tenglamalarni quyidagicha yozish mumkin:
(4.1.4)
(4.1.5)
Issiqlik texnik xisoblashlarda vaqt birligida issiqlik tashuvchining massali sarfini tо‘la issiqlik sig‘imi S dan foydalaniladi, u suvli ekvivalent (Vt/K) deb ataladi:
(6)
(4.1.5) va (4.1.6) tenglamalardan quyidagi munosabat kelib chiqadi:
. (7)
Bundan quyidagi xulosa kelib chiqadi, bir fazali issiqlik tashuvchilarda temperatura о‘zgarishlarining nisbati ularning sarfiy issiqlik sig‘imlar (suv ekvivalentlari) nisbatiga proporsionaldir.

Xulosa
Ushbu kurs ishi fizik hodisalarning o’xshshlik nazariyasini o’rganishga bag’ishlangan. Kurs ishi kirish, to’rtta bo’lim, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat.
Birinchi qismda o’xshshlik nazariyasining asosiy qoidalari, issiqlik oqimini 1701 yilda buyuk ingliz olimi Isaak Nyuton tomonidan taklif qilingan issiqlik uzatish qonunini ko’rib chiqdik .
Ikkinchi qismda diffuziya chegaraviy qatlami va issiqlik chegaraviy qatlam haqida keltirilgan.
Uchunchi qismda issiqlik uzatishning aniqlovchi mezonlarini olish uchun biz vektor ko'rinishida konvektiv issiqlik uzatish uchun differentsial tenglamalar va Prandtl tenglamalari keltirilgan.
To’rtinchi qismda issiqlik balansi haqidagi tenglamalarni ko’rdik.
O'xshashlik tenglamalarida funktsional bog'liqlikning o'ziga xos turi olim - formula muallifi tomonidan belgilanadi. Asosan, eksperimental ma'lumotlarni yaqinlashtirish uchun har qanday ko'p nomli bog'liqlikdan foydalanish mumkin.