Самарқанд давлат архитектура қурилиш

Foydani ko’chirish – bu bir maqsadli 
bozordagi 
raqobat 
vaziyatini 
mustahkamlash 
uchun 
boshqa 
bozorlardagi moliyaviy va boshqa 
resurslarni 
jalb 
qilish 
hisobiga 
raqobatbardoshlik 
ustunligiga 
ega 
bo’lish usuli hisoblanadi. 
 

---

309 
ta’mirlaydigan va texnik yordamni tezkorlik bilan amalga oshiradigan 
markazlarni ko’pchilik mamlakatlarda tashkil etadilar. Yirik auditorlik 
kompaniyalari ham multimilliy kompaniyalarning operasiyalariga xizmat 
ko’rsatish uchun ko’p sonli xorijiy vakolatxonalariga ega. Transport 
xarajatlarining yuqoriligi, savdo operasiyalarini cheklanganligi va 
boshqa shunga o’xshash salbiy vaziyatlar tufayli ishlab-chiqarish 
konsentrasiya strategiyasi kutilgan foydani ta’minlamasa kompaniya, 
faoliyatini bir necha hududlarga tarqoq joylashtirish raqobat ustunligini 
ta’minlashi mumkin. Ko’pchilik kompaniyalar ta’minot vaqtini 
qisqartirish uchun ko’p sonli hududiy filiallar yordamida tovarlarni 
tarqatishni afzal ko’radilar. Bundan tashqari faoliyatni tarqoqlashuvi 
valyuta kurslarini o’zgarishi bilan bog’liq tavakkalchilikni pasaytiradi, 
material ta’minoti muddatlariga amal qilish imkoniyatini yaratadi va 
noqulay siyosiy vaziyatlarning ta’sirini kamaytiradi. 
Ishlab-chiqarishni boshqa mamlakatga ko’chirilishining asosiy 
sababi past xarajatlardir. Yuqorida aytilganidek, ta’minot va xaridorlarga 
xizmat ko’rsatish bilan bog’liq multimilliy va global kompaniyalarning 
bo’linmalari odatda, ko’pchilik mamlakatlarga tarqalgan bo’ladi, lekin 
ehtiyot qismlarni ishlab-chiqarish, tayyor mahsulotni yig’ish, ilmiy 
izlanishlar va tajriba-sinov ishlari yangi tovarlarni yaratish kabi 
faoliyatlar xaridorlar bilan bevosita bog’liq emas, shu sababli ular 
kompaniya uchun qulay bo’lgan hududlarga joylashtiriladi. Masalan, 
global kompaniya juftlovchi qismlarni Meksikada ishlab-chiqaradi, 
texnologik tadqiqotlarni Germaniyada amalga oshiradi, yangi mahsulotni 
yaratish va sinov ishlarini AQShda o’tkazadi, yig’uv sexlarini Ispaniya, 
Braziliya, Tayvan yoki Janubiy Koreyada joylashtiradi. 
