Сайёр суд мажлиси: таҳлил ва таклифлар

Сайёр суд мажлиси – бу суд муҳокамасига 
тайинланган ишларни суднинг ўз биносидан 
тақарида, хусусан жамоатчилик ёки аҳоли кўп 
яшайдиган жойларда, жамоатчилик ва аҳоли 
вакилларининг фаол иштирокида ўтказиладиган 
очиқ суд мажлиси ҳисобланади.
Суд мажлиси
Сайёр суд мажлиси
Суднинг ўз биносида
Бошқа бинода
Жиҳозланган хонада
Жиҳозланмаган ва суж мажлисини ўтказиш 
имконияти етарли бўлмаган хонада

---

21
Суд мажлиси
Сайёр суд мажлиси
Маслаҳатхонанинг 
мавжудлиги
Маслаҳатхона мавжуд эмас
Тарафларни манзилни 
аниқ билишлари
Тарафлар манзилни аниқ билишмайди
Ёпиқ суд мажлиси 
ўтказиш мумкинлиги
Фақат очиқ суд мажлислари ўтказилиши 
белгиланганлиги
Шуни ҳам, алоҳида қайд этиб ўтиш лозимки, Ўзбекистон 
Республикаси Олий суд раҳбарияти ва республикамиз 
олимлари ўртасида 
ишларни сайёр суд мажлисларида 
кўриш ва ўтказиш тушунчаси,
қаерда ва қандай бинода 
ўтказилган суд муҳокамаси сайёр суд мажлиси ҳисобланиши 
бўйича турли қарашлар мавжуд. 
Айрим ҳуқуқшунос Олимлар 
сайёр суд мажлиси
- судья 
ўтказаётган процесснинг шаффофлигини кўрсатадиган 
ва қарорларини кенг ҳалқ оммасига етказадиган жараён 
эканлиги, сайёр суд мажлиси - судьянинг кўрилаётган 
ишларни ўзи фаолият кўрсатиб келаётган суд биносида 
жойлашган суд мажлислар залидан ташқарида (ҳаттоки, 
суд биносида жойлашган ховлида) ёки бошқа суд биносида 
ўтказган суд процесси эканлигни таъкидлайдилар. 
Узоқ муддатдан буён суд соҳасида фаолият юритиб 
келаётган судьяларининг фикрига кўра,
сайёр суд мажлиси 
– бу судья томонидан кўрилаётган низони суд биносидаги 
залдан, шунингдек бошқа суд биноларидаги суд мажлис 
залидан ташқарида ўтказиладиган процессуал ҳаракат – суд 
мажлисини ўтказиш ҳисобланишини таъкидлайдилар.
Айрим хорижий давлат олимларининг фикрларича эса 
– сайёр суд мажлиси деб, судья жойлашган суд биносидаги 
суд мажлисини ўтказиш учун махсус жиҳозланган залдан 
ташқарида ўтказиладиган ҳар қандай суд мажлисига сайёр 
суд мажлиси деб юритилишини таъкидлайдилар.
Юқорида келтирилган учта фикрнинг умумий томони 
битта - яъни сайёр суд мажлислари суд биносидаги суд 
мажлис залидан ташқарида ўтказиладиган суд мажлислари, 

---

22
иккинчи яна бир томони сайёр суд мажлислари албатта очиқ 
ўтказилиши, ёпиқ суд мажлисларини сайёр суд мажлисларида 
ўтказилиши мақсадга мувофиқ эмаслиги ва охиргиси сайёр 
суд мажлисларида кенг жамоатчилик ва ОАВ вакилларининг 
иштрокида ўтказилиши билан аҳамиятлидир. 
Келгуси боблардаги қонун ва норматив-ҳуқуқий 
ҳужжатларга ўзгартириш ва қўшимчалар киритишда юзасидан 
тайёрланадиган таклифларга албатта “сайёр суд мажлиси” 
тушунчаси, шунингдек ишларни сайёр суд мажлисларига 
тайинлаш ва уни сайёр суд мажлисларини ўтказиш тартиб - 
қоидаларини белгилайдиган нормаларни киритиш юзасидан 
таклифлар тайёрланиши режалаштирилган.