Saida Zunnunova (1926-1977)

Saida Zunnunova (1926-1977)

Talantli shoira, jozibali nasriy asarlar muallifi Saida Zunnunova 1926 yili Andijon shahrida xizmatchi oilasida dunyoga keldi. Otadan erta yetim qolgan Saida 1941-1943 yillar Andijon o‘qituvchilar institutida tahsil oladi. U Andijon maktablarida muallima, gazeta muharririyatlarida adabiy xodim bo‘lib ishlagan.

Birinchi she’ri 1935 yili «Paxta fronti» gazetasida bosilgan. Saida Zunnunovaning baxtli yoshlikni tarannum etuvchi she’rlari matbuot safalarida tez-tez ko‘rinadi.

Adabiyotga muhabbat shoirani O’rta Osiyo Davlat universiteti (hozirgi Toshkent Davlat dorilfununi)ning filologiya fakultetiga yetakladi. O’qishni tamomlab, “Gulxan” oynomasida, «O’zbekiston madaniyati» ro‘znomasi va Badiiy adabiyot nashriyotida ishlagan adiba O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasida maslahatchi bo‘lib ham xizmat qiladi.

Baxtiyor yoshlik, ona-Vatan, erkin mehnatni tarannum etuvchi «Qizingiz yozdi» (1948), «Yangi she’rlar» (1950), «Gullar vodiysi» (1954), «Qizlarjon», «Bir yil o‘ylari» (1967) she’riy to‘plamlari kitobxonlarga taqdim etildi.

Saida Zunnupova nasrda ham sermahsul ijod etgan adibadir. Uning «Gulbahor» (1956) hikoyalar to‘plami ishchilar hayoti, muhabbat, oila, eskilik qoldiqlarvga qarshi kurash mavzularini aks ettirsa, «Gulxan» (1958) povestining asosiy qahramoni ayollar bo‘lib, ularning yigirmanchi yillardagi kurashi o‘ziga xos badiiy bo‘yoqlarda ifodalangan. «Olov» (1962), «Odamlar orasida», «Ko‘chalar charog‘on» (1965), «Bo‘ylaringdan o‘rgilay» (1972), «Direktor» kabi asarlarining qahramonlarp ham ayollardir.

Qo‘shqanotli ijodkor adib Said Ahmadning turmush hamrohi, sevimli rafiqasi edi. Ularning yolg‘iz qizlari, undan birgiia nabiralari bor.

So‘zlarga xassoslik, siqiqlik, tabiiylik, yasama-sun’iy obrazlardan qochish Saida Zunnupova hikoyalariga husndir.

Ona-Vatanga sadoqat, mehnat va baxt, muhabbatni haqgo‘ylik bilap kuylagan shoiraning lirik she’rlari, jozibador qo‘shiqlari, nasriy asarlari adabiy xazinamizni boyitib kelmoqda.

Adiba asarlarini rus va boshqa qardosh xalqlar kitobxonlari o‘z ona tillarida sevib o‘qimoqdalar.

Hukumatimiz Saida Zunnunovaning adabiyotimiz taraqqiyotiga qo‘shgan salmoqli hissasini taqdirlab, uni Hurmat belgisi ordeni bilan mukofotlagan.

Ijodkor ayni kamolot yoshida 1977 yil 51 yoshida og‘ir xastalikdan bevaqt vafot topdi. Uning hassos nazmi, samimiy nasri o‘zbek kitobxonlarining ma’naviy mulkiga aplanib qoldi.
Qadrlasang insonligingni,

Vafo qilsang o‘zingga o‘zing,

Faqat-faqat shunda men bilan

To‘gri kelur taqdir - yulduzing.

CHO’LI IROQ
Tarixni so‘zlama menga, ey odam,

Bitta chalib bergin «Cho‘li iroq»ni.

Bitta chalib bergin, toki yana ham

Yaxshiroq ajratay qorani, oqni.

Bu kuy asrlarning baridan tortib

Cho‘llarda toliqqan horgin karvonday

Ming xil taqdirlarni ustiga ortib,

Qalbimdan jimirlab o‘tadi qonday.

Tarixning eng olis qatlamlarida

Armonda uxlagan orzu-alamlar.

Dunyo manglayiga ajin tushirgan,

Dardni, qarilikni yaratgan g‘amlar.

Sahro chechagining ayanch kulgusi,

Yomg‘irdan jon kirgan tuproqning isi,

Hammasi o‘tadi qalbimni o‘yib.

Tuya bo‘ynidagi qo‘ng‘iroqlarning

Tashnalik eslatgan jarangi bo‘lib

Hammasi o‘tadi qalbimni o‘yib.

Tarixni so‘zlama menga, ey odam,

Bitta chalib bergin «Cho‘li iroq»ni.

Bitta chalib bergin, toki yana ham

Yaxshiroq ajratay korani, oqni.

Haddidan oshganga uni chalib ber,

Do‘stlar diydorini g‘animat bilmay,

Sarobga shoshganga uni chalib ber!

Chalib ber, chalib ber, andisha qilmay.

O’tmishni so‘zlama, o‘git kerakmas,

Shu kuyni bir marta chalib bersang bas.

QIZLARJON
Sevgi o’t tashlasa yuragingizga,

Oydin tun bermasa tinchlik va uyqu.

Olam kuylaganday ko’rinsa sizga

Hamda asir etsa ajib bir tuyg’u

Tasalli izlaysiz hislaringizga,

G’azallar yodlaysiz varaqlab kitob.

Guldek qalbingizni yashnatar shunda

Sevgi satrlari bo’lib oftob.

Shunday kezda, qizlar, pok ishqingizga

Tarjimon bo’lolsa bironta baytim,

Sirdosh bo’lib qolsam hamisha sizga,

Shu mening orzuyim, shodligim, baxtim.

SAIDA ZUNNUNOVANI HAYOTI VA IJODI

REJA:
1 Saida Zunnunovani hayoti

2 Cho’li Iroq she`ri

3 QIZLARJON she`ri