Safarov, G. R. Tursunova turizm asoslari t oshkent – 2014 I. S. Tuxliyev, R. Hayitboyev, B. Sh. Safarov, G. R. Tursunova

20.1. Turistik korxonalarga litsenziya olish uchun davlat tomonidan o‘rnatilgan talablar

O‘zbekistonda turizm faoliyati litsenziyalanadi, hamda bu jarayonni o‘tkazish mexanizmi tegishli me’yoriy hujjatlar va qonun bilan belgilangan. Turizm biznesini tashkil etish uchun rasmiyatchilikni o‘ziga xos xususiyatlarini bilish zarur, jumladan, litsenziyalash sohasini va boshqa ruxsatnoma xilidagi hujjatlarni mukammal bilish talab etiladi. Qonunga ko‘ra litsenziya berish va uni bekor qilish yoki uning faoliyatini to‘xtatib qo‘yish, kabi harakatlar Vazirlar Mahkamasining Komissiyasi tomonidan qaror qabul qilinadi, uning bu boradagi ishchi organi funksiyasini «O‘zbekturizm» M.K bajaradi. Bunda asosiy talab–litsenziya tadqiqotchilari faqatgina yuridik shaxs bo‘lishi shart. Turizm faoliyatini amalga oshirish huquqi doimiy muddatga berilishi mumkin.

Litsenziya olish uchun davlat tomonidan o‘rnatilgan talablar qo‘yilgan bo‘lib, ular qatoriga qo‘yidagilar kiradi:

• 
  turizm to‘g‘risidagi qonunga, turizm sohasidagi O‘zbekiston Respublikasi standartlari va xalqaro standartlarga majburiy ravishda rioya qilish;
  
• 
  huquqiy shaxs shtatida turizm sohasida maxsus ta’lim olgan yoki turizm sohasida 3 yildan kam bo‘lmagan ish stajiga ega bo‘lgan, kamida bitta xodimning bo‘lishi. Shu tarzda turizm korxonasi tegishli bilim, malaka, ko‘nikmaga ega bo‘lgan soha mutaxassislari bilan aks ettirilishi zarur;
  

• 
  yangi texnologiyani va boshqaruv tajribasini joriy etish bilan bog‘liq bo‘lganligi sababli sayohatlarni, ekskursiyalarni tashkil etish va ular bilan bog‘liq xizmatlar bilan bevosita band bo‘lgan huquqiy shaxs xodimlari har 3 yilda kamida 1 marta malakasini oshirish zarur;
  
• 
  shakllangan nizom jamg‘armasida oilaviy tadbirkorlik uchun faqat mehmonxona xizmatlarini ko‘rsatishda eng kam ish xaqining 10 barobar miqdorida, ichki turizmda turoperatorlik xizmatini ko‘rsatish uchun eng kam ish xaqining 50 barobar miqdorida va barcha turdagi turizm faoliyat bilan shug‘ullanuvchilarga eng kam ish xaqining 400 barobaridan kam bo‘lmagan miqdorida bo‘lishi kerak;
  
• 
  mijozlar bilan ishlash va turmahsulotni ishlab chiqish mos ravishdagi ishchanlik muhitini talab etishi sababli xususiy yoki ijaraga olingan xizmat binosida tegishli jihozlarning mavjudligi;
  
• 
  taqdim etiladigan turizm xizmatlariga muvofiqlik sertifikatlarining mavjudligi, chunki bu har qanday turga qonuniy tus berish va xavfsizlik talablari bilan bog‘liqdir;
  
• 
  turizm xizmatlarini faqatgina mijoz bilan O‘zbekiston Respublikasi qonunlari talablariga mos ravishda shartnoma tuzilgandan keyingina ko‘rsatish mumkin.Boshqa holatlarda shartnoma huquqiy kuchga ega bo‘lmaydi va sud orqali bekor qilinishi mumkin;
  
• 
  chet el davlatlariga tashrif buyurish, chiqish, kirishni o‘ziga xos xususiyatlari to‘g‘risida, turistik tashrif vaqtida va har bir aniq davlatga tashrif buyurishni boshqa qoidalarini o‘ziga xos xususiyatlari to‘g‘risida mukammal ma’lumotlarni belgilangan tartibda har bir turistga yetkazish;
  
• 
  mijozga ish tartibi to‘g‘risida, uning huquqiy manzili, litsenziyaning mavjudligi, majburiy sertifikatlashga tortiladigan xizmatlar uchun sertifikatlarning mavjudligi, turizm faoliyatini aniq yo‘nalishlarini yuritish uchun javobgor bo‘lgan lavozimli shaxslarning familiyasi, ismi, sharifi haqida to‘la ma’lumot berish;
  
• 
  turistlar xavfsizligini ta’minlash, jarohatlanganda, betob bo‘lganda va boshqa holatlarda tibbiy hamda boshqa birinchi yordam ko‘rsatish tizimining mavjudligi.
  

20.1-rasm. Turizm faoliyatiga litsenziya berish va arizalar bilan