Sabzavot poliz ekinlari kartoshkachilik instituti

Sabzavot poliz ekinlari kartoshkachilik instituti, Oʻzbekiston sabzavot poliz ekinlari va kartoshkachilik ilmiy tadqiqot instituti — Oʻrta Osiyoda sabzavotchilik, polizchilik va kartoshkachilik sohasidagi eng yirik ilmiy va metodik markaz. Oʻzbekiston Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi huzuridagi Qishloq xoʻjaligi ilmiy-ishlab chiqarish markazi tarkibida. 1960-yilda VASXNIL Oʻrta Osiyo filiali tarkibidagi Oʻzbekiston sabzavot va kartoshka ekinlari tajriba stansiyasi (1934) bazasida mustaqil ilmiy tadqiqotlar instituti sifatida tashkil etilgan. 1992-yildan hozirgi nomda. Toshkent viloyati Toshkent tumani Koʻksaroy qishlogʻida joylashgan. Institutda 9 laboratoriya: sabzavot va poliz ekinlari seleksiyasi, urugʻchiligi; oʻsimliklarni himoya qilish; agrokimyo; kartoshka ekinlari seleksiyasi va urugʻchiligi; biotexnologiya; oʻsimliklar fiziologiyasi va sifati; qishloq xoʻjaligi iqtisodiyoti va uni tashkil qilish; sabzavotpoliz ekinlari va kartoshka yetishtirish texnologiyasi; himoyalangan maydon sabzavot chiligi mavjud (2004). Institut tarkibida Markaziy tajriba xoʻjaligi va respublikaning turli tuproq-iqlim mintaqalarida joylashgan Andijon, Buxoro, Qashqadaryo, Navoiy, Samarqand, Surxondaryo, Sirdaryo va Xorazm viloyatlarida tayanch boʻlimlari bor. Tajriba xoʻjaligi va tayanch boʻlimlarining barcha sugʻoriladigan yer maydoni 800 ga dan ortiq. Institutda respublikamizning turli tuproqiqlim sharoitiga mos sabzavotpoliz oʻsimliklarining 25 ga yaqin turi boʻyicha seleksiya, urugʻchilik, kartoshka urugligini yetishtirish ishlari olib boriladi. Oʻtgan davr mobaynida institut olimlari tomonidan 150 dan ortiq sabzavot-poliz ekinlari navlari yaratilib, ulardan 96 nav Davlat reyestriga kiritildi.
Oʻzbekistonning issiq iqlim sharoitida kartoshkaning ertagi va kechki muddatda isteʼmol uchun va urugʻlik maqsadida yetishtirish, yaʼni mahalliy nav yaratish, tuganaklarning aynib ketishini bartaraf etish, navlar boʻyicha mintaqalarda joylashtirish, ekish muddatlarini anikdash, yuqori hosil olish texnologiyasi ishlab chikildi. Sabzavot, poliz va kartoshka ekinlarida uchraydigan zararkunanda va kasalliklar biologiyasi oʻrganilib, ularga qarshi kurash choralari ishlab chiqarishga keng joriy qilindi. Institut Pokiston, AQSH, Koreya, Gollandiya, Turkiya, Hindiston, Xitoy, Qozogʻiston davlatlarining ilmiy muassasalari bilan hamkorlik qiladi. Institut faoliyati olimlardan G. O. Zeman, A. K. Karimov, V. N. Yermoxin, P. N. Dudko, M. N. Kulakova, K. Yusupov, N.
G. Kuznetsova, O. Ya. Fonina, V. Ya. Volkov, A. A. Abdukarimov, S. K. Qoʻchqorov, N. R. Bakuras, A. S. Shchukina, A. Obidov, A. B. Boqiyev, A. S. Hakimov va boshqa nomlari bilan bogʻliq. Institutda R.A. Haqimov, A. M. Abbosov, X. 3. Umarov, Ye. V. Yermolova, M. X. Aromov, V. V. Brejneva, A. I. Rasulov va boshqa dolzarb muammolar ustida tadqiqotlar olib bormoqdalar. Institut 400 dan ortiq, shu jumladan 40 ta xalqaro koʻrgazmalarda ishtirok etgan. Institutda aspirantura, muzey, ilmiy kutubxona bor.