Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

6.6. Yog' to‘qim asida y o g ‘larn in g to‘ planishi va sarflanishi
Ba zan ovqat iste’ mol qilish oraliqlari judacho"zi!ib ketishi mumkin, 
shu sababdan organizmda energiya manbalarini depolash mexanizmlari 
ishlab chiqilgan. Y o g ia r — foydali va energiya depolanishining eng 
asosiy shaklidir. Organizmda glikogen zaxirasi 300 g dan oshmaydi 
va organizmni energiya bilan bir sutka davomida ta’ minlaydi. 
Depolangan yo g4 organizmni ochlikda uzoq davr (7-8 haftagacha) 
mobaynida energiya bilan ta’ minlashi mumkin. Y o g ‘ laming sintezi
131

---

absorbtiv davrda faollanadi va asosan y o g ' to'qimasi va jigarda sodir 
boMadi. Agarda y o g ‘ to'qimasi y o g ia r to'planadigan jo y bo‘ Isa, jigar 
ovqat tarkibida qabul qilinayotgan uglevodlaming ma’ lum qismini 
y o g ia rg a aylantiradi, ular qonga ZJPLP tarkibida ajratiladi va boshqa 
to ‘ qimalarga (birinchi navbatda y o g ‘ to'qimasiga) yetkazib beriladi. 
Yog'lam in g jigar va y o g ‘ to'qimasida sintezini insulin stimullaydi. 
Organizmning energiyaga bo'lgan ehtiyojini glyukoza ta’ minlay 
olmaganda yog'lam ing mobilizatsiyasi faollanadi: postabsorbtiv 
davrda, ochlikda vajismoniy ishda glyukagon, adrenalin, somatotropin 
gormonlari ta’sirida. Y o g ‘ kislotalari qonga tushadi va to'qimalarda 
energiya manbayi sifatida foydalaniladi.