Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

7.11. Siydikchil hiosintezi
Ammiakning asosiy qismi jigarda siydikchil sintez qilish y o ii 
bilan zararsizlantiriladi. Organizmdan chiqarilayotgan azotning 90% 
ini siydikchil azoti tashkil etadi. Siydikchil sintezi siklik jarayon 
bo‘lib, u 1932-yilda G. Krebs va K. Genzelyayt tomonidan kashf 
etilgan. Shuning uchun uni Krebsning siydikchil hosil qilish omitin 
sikli deb ataladi.
Jarayonning 1-reaksiyasida ammiak uglerod dioksidi bilan bogda- 
nib karbamoilfosfat hosil qiladi, bunda 2 molekula ATF sarflanadi. 
Reaksiya gepatotsit mitoxondriyalarida karbamoiltosfatsintetaza I 
ter- menti ta’sirida kechadi:
So‘ngra karbamoilfosfat omitin sikliga qo‘shiladi va siydikchil 
sintezida foydalaniladi. Omitin-karbamoiltransferaza fermenti ta’si­
rida karbamoilfosfatning karbamoil g ‘ruhi a-aminokislota bo‘lmish
2 31

---

— omitinga o ‘tkaziladi va boshqa a-aminokislota — sitrullin hosil 
bo‘- ladi: