Sabirova rixsi abdukadirovna yuldashev nosirjon muxam edjanovich

" Fosfolipaza A ,
I
— Fosfolipaza A 2
Fosfolipaza C  
[2N ( C H 3) 3
Fo sfolipaza D
Ovqat tarkibida xolesterol asosan efir holatida bo‘ ladi. Xolesterol 
efirlarining gidrolizi xolesterolesteraza fermenti ta’sirida bo‘ ladi, u 
ham oshqozon osti bezida sintezlanadi va ichakka tushadi. G idroliz 
mahsulotlari (xolesterol va y o g 4 kislotalari) aralash mitsellalar 
tarkibida so‘ riladi.
Lipidlaming gidroliz mahsulotlari — uzun uglevodorod radikalli 
y o g ‘ 
kislotaiar, 2-monoatsilglitserollar, xolesterol, shuningdek 
o ‘ t kislotalari ichak bo‘ shlig‘ ida aralash mitsellalar deb atalgan 
birikmalar hosil qiladi (6.2-rasm). Aralash mitsellalar shunday 
tuzilganki, molekulasining gidrofob qismi mitsellaning ichiga 
qaragan, gidrofillari esa - tashqariga, shu sababdan ingichka ichak 
bo‘ shlig‘ idagi suv fazasida yaxshi eriydi. Mitsellalaming stabilligini 
sosan o ‘ t kislotalarining tuzlari ta’ minlaydi. Mitsellalar ingichka 
ichak shilliq qavati qoplovchi hujayralariga yaqinlashadi va lipid 
tarkibiy qismlar membranaga diffuziyalanib, membrana orqali 
hujayra ichiga kiradi. Lipidiar gidroliz mahsulotlari bilan birgalikda 
y o g ‘ da eruvchan A , D, E, K vitaminlari va o 't kislotalari tuzlari ham 
so‘ riladi. Yonbosh ichakda o ‘ t kislotalari tuzlari juda faol soTiladi. 
0 ‘ t kislotalari keyin qopqa venasi orqali jigarga boradi, jigardan yana 
o ‘ t pufagiga ajratiladi va qaytadan y o g ’ larning emulsiyalanishida
CHjO
125

---

ishtirok etadi. 0 ‘ t kislotalarining bunday y o ‘ liga «enterogepatik 
sirkulyatsiya»debataladi. Har bir molekula o “ t kislota sutkada 5-8 
sikl o ‘ tadi, taxminan 5 % o ‘ t kislotasi najas bilan ajraladi.
Icliak
xolesterin
■
 Aj
Cp jjiriamchi 
o'j
kisjotasi