Sabirov B. A. Mashinasozlik texnologiyasi asoslari

12.3. Tishli gildiraklarni nazorat qilish. 

Tishli  gildiraklarni  nazorat  qilish  operatsiyalararo  va  barcha  mexanik  ishlov  berish 

operatsiyalaridan  so’ng  olib  boriladi.  Chiziqli  o’lchamlar,  tashki  va  ichki  silindrik  yuzalarning 

diametrlari  o’lchov  aniqligi  darajasini  inobatga  olib  turli  o’lchov  asboblari  yordamida 

tekshiriladi  yoki  chegaraviy  o’lchash  kalibrlaridan  foydalaniladi.  Tishlarni  tayyorlash  sifati 

qadam  ulchagichlar,  tish  ulchagichlar,  shabronlar  yoki  evolventalli  yuzalarni  ulchagichlari 

yordamida  nazorat  qilinadi.  Tishli  gildirak  yuazalarning  o’zaro  joylashuvchi  ularning  sirtki  va 

radial  urinishlari  hamda  o’zaro  perpendikulyarlik  talablari  maxsus  indiqatorlik,  qayta 

sozlanuvchi ustunlarga ega bo’lgan moslamada markazlarga o’rnatilan holda nazorat qilinadi. Bu 

holda  tishli  gildirak  Xar  ikki  sirt  tomonidan  markaziy  teshikka  ega  bo’lgan  opravkaga 

o’rnatiladi.