Sabirov B. A. Mashinasozlik texnologiyasi asoslari

11.3. SHakldor sirtlarga jilvirlash usulida ishlov

 

berish

 

SHakldor  sirtlar  shakldor  dumaloq  jilvirtosh  doi-rasi  hamda  nusxalash  yordamida 

jilvirlanadi. 

11.4a-rasmda  ko‘ndalang  surish  orqali  shakldor  dumaloqjilvirtosh  doirasining  tegishli 

shakli 

maxsus 

moslamada 

aylanadigan 

olmos 

yordamida 

olinadi. 

Dumaloq 

jilvirtosh doirasini shakllantirishda (11.4 b-rasm) 

 

11.4-rasm. SHakldor sirtlarni jilvirlash:  

a — 

ko‘ndalang surish bo‘yicha shakldor jilvirtosh doirasi yordamida; 

b— 

radius bo‘yicha jilvirtosh doirasini shakllantirish; 

v—nu

sxalash bo‘yicha botiq sirtni jilvirlash;  

g — 

zoldirli podshipnikning ariqchasini;  

d 

va 

e — 

markazsiz-jilvirlash dastgohlarida 

syning  markaziy  burchagining  kattaligi  olmos  mahkam-langan  qisqich  diametri    bilan 

chegaralanadi. 

11.4  v-rasmda  bo‘rtiq  sirtni  nusxalash 

A 

yordamida  jilvirlash  ko‘rsatilgan.  Nusxalash 

detalni stolni bo‘ylama surilishida ko‘ndalang yo‘nalish bo‘yicha siljitadi. 

Tebranish burchagi 

Patronga  mahkamlangan  zoldirli  podshipnikning  tashqi  halqasi  ariqchasining  (11.4  g-

rasm)  markazi  atrofida  jilvirtosh  doirasining  dumalash  harakati  yordami-da  shakldor  sirt 

jilvirlanadi,  ya’ni  dumalash  radiusi  ariqcha  radiusiga  teng  bo‘ladi.  SHu  usul  bilan  har  qanday 

radiusli sferik sirtni ham jilvirlash mumkin. 

SHakldor  sirtlarni  markazsiz  jilvirlash  dastgohla-rida  (11.4  e-rasm)  ham  jilvirlash 

mumkin; bu yerda 1 — jilvirtosh doirasi; 2 — yetaklovchi jilvirtosh doirasi 

SHakldor sirtlarni abraziv tasmalar yordamida ham jilvirlash mumkin.