С. У. Меҳмонов, Д. Й. Убайдуллаев бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби

Ҳисоб регистрлари
Молиявий ва бошқа ҳисоботлар


Фойдаланувчилар

Ички:

• 
  бюджет ташкилоти раҳбаряти;
  
• 
  бюджет ташкилоти мутахассислари ва бошқа ходимлари
  

Ташқи:

• 
  тегишли молия органлари;
  
• 
  юқори ташкилотлар;
  
• 
  ҳисоботлардан фойдаланувчи бошқа ташкилотлар (солиқ органлари, статистика органлари ва ҳ.к)
  

1.1.1-расм. Бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби маълумотларини шаклланиши ва харакатининг умумий схематик кўриниши
бюджет маблағларини, шунингдек, бюджетдан ташқари маблағларни харажатлар сметасида кўзда тутилган муайян мақсадларга тўғри сарфланиши, шунингдек, пул маблағлари ва моддий қимматликларнинг бутлиги устидан мунтазам назорат қилиш;
ташкилотда ходимларнинг иш ҳақларини ва унга тенглаштирилган тўловларини, шунингдек, таълим муассасаларида талабаларнинг стипендияларини белгиланган тартибда ҳамда ўз вақтида ҳисобланиши ва акс эттирилишини таъминлаш;

смета ижроси жараёнида вужудга келадиган юридик ва жисмоний шахслар билан олиб бориладиган ҳисоб-китобларни ўз вақтида ва тўғри акс эттириш;
пул маблағлари, ҳисоб-китоблар ва моддий қимматликлар, шунингдек, бошқа активларни ва мажбуриятларни инвентаризация қилиш, инвентаризация натижаларини ўз вақтида ва тўғри расмийлаштириш ҳамда акс эттириш;
молиявий ҳисоботларни белгиланган муддатларда тузиш ва тақдим қилиш;
асосий воситалар ҳамда бошқа моддий қимматликларни уларнинг сақланиш ва фойдаланиш жойларида бутлигини мунтазам назорат қилинишини таъминлаш;

бухгалтерия ҳужжатларини, ҳисоб регистрларини, шунингдек, харажатлар сметаларини (илова ҳисоб-китоблари билан бирга) сақланишини таъминлаш ва амалдаги қонунчиликда назарда тутилган бошқа вазифалар.

Бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисобини ташкил қилишнинг бир қатор ўзига хос ҳусусиятлари мавжуд. Булар, аввало, бюджет ташкилотининг мулкчилик асосига, давлат бюджетини тузиш ва ижро этиш принципларига ва бошқа бир қатор омилларга бевосита боғлиқдир.
Мазкур асосий омилларни схематик кўринишда қуйидагича келтиришимиз мумкин (1.1.2-расм):

1.