С. С. Қосимов ахборот технологиялари ўзбекистон Республикасининг



Download 9,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/192
Sana22.04.2022
Hajmi9,84 Mb.
#573529
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   192
Bog'liq
С.С.Қосимов Ахборот технологиялар, 2006, 370.б

тизимларида
сакланаётган
ахборотдан
турли хисоблаш
операциялари билан
боглик вазифаларни
хал килиш учун
фойдаланилади.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Ахборот-ман I икий 
тизимлар 
(интеллектуал 
тизимлар)
илгари бевосита
шаклда тизимга
киритилмаган,
балки тизимдаги
мавжуд ахборот
массивларини
мантиқий
тахлил килиш,
умумлаштириш,
маълумотларни
кайта ишлаш асосида
ишлаб чикиладиган
ахборотни бера
олади.
Ю қорида кўриб чиқилаётган ахборот тизим ларининг 
барча турлари ф ойдаланувчини фақат қачонлардир тизим га 
киритилган ва унинг ахборот м ассивларида сакланаётган 
маълумотлар хамда фактлар орасидаги зарур ахборот билан 
таъминлайди.
Ахборот-мантикий 
тизим лар 
бош қа 
тизимлардан 
фарқли 
ўлароқ 
илгари 
бевосита 
ш аклда 
тизим га 
киритилмаган, 
балки 
тизимдаги 
мавжуд 
ахборот 
массивларини мантикий таҳлил килиш, умумлаш тириш , 
маълумотларни кайта ишлаш асосида ишлаб чикиладиган 
ахборотни бера олади. Бундай тизим лар муайян дараж ада 
м утахассис-тадкиқотчи м еҳнатинингўрнини босиб, илмий- 
тадқиқот масалаларини хал қилиш и мумкин. Уларни баъзан 
интеллектуал тизимлар 
деб атайдилар, чунки уларни 
иш лаб чикиш да сунъий интеллект назарияси коидаларидан 
фойдаланилади.
Ю корида 
кўриб 
чиқилган 
барча 
тизим ларда 
фойдаланувчиларнинг, шу ж умладан, хисоблаш техникаси 
сохасида мутахассис бўлмаган ф ойдаланувчиларнингтизим
билан ўзаро муомала килиш воситаларини ривож лантириб 
бориш зарур. Бу воситалар ёрдамида фойдаланувчи ўз 
сўровларини ш акллантиради, уларни тизим га киритади
тизим унга бераётган ахборотни кабул килиб олади.
Турли тизим ларда бу вазифа турлича ҳал килинади. 
Баъзи тизим ларда амалга ош ирилиш и мумкин бўлган 
сўровларнинг катъий белгиланган рўйхати мавжуд бўлади. 
Ф ойдаланувчи унинг талабларига имкон кадар тўла жавоб 
бера олиш и мумкин бўлган сўровни танлайди ва уни 
тизим га кўрсатади. Бундай тизим лар намунали (стандарт) 
сўровли тизим лар деб аталади.
Ҳар кандай ихтиёрий сўровларни амалга ош ира оладиган 
тизим лар ф ойдаланувчилар учун катта имкониятлар очиб 
беради. Сўровларни ш акллантириш учун тизим сўровлар 
тилига, уларни тузиш қоидаларига эга бўлиш и керак. 
Ф ойдаланувчининг тизим билан муомаласи инсоннинг 
маш ина 
билан 
мулокоти 
ш аклидаги 
муомаласидан 
кулайдир. Бунда фойдаланувчи олинаётган ахборот билан 
таниш иб, ўз сўровини тузатиш имкониятига эга бўлади.
Ш уни қайд этиб ўтиш зарурки, хар кандай муайян 
ахборот тизими тизим ларнинг алоҳида ажратиб кўрсатил ган 
турларига 
хос 
бўлган 
хусусиятлар 
мажмуи 
билан 
тавсиф ланиш и мумкин. Шу билан бир каторда ахборот 
тизим лари қўлланиш соҳасига боглик холда тизим нинг
www.ziyouz.com kutubxonasi


ўзигагина хос хусусиятларга эга бўлади.

Download 9,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   192




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish