С. С. Қосимов ахборот технологиялари ўзбекистон Республикасининг

1.5. Ахборот тизимида таш килотни бош карув
тузилмаси
Таш килот - бу тизим. Пул, ходимлар, материаллар, 
маш ина 
ва 
ускуналар, 
маълумотлар 
ва 
ахборотлар, 
карорлар корхонада доимий иш ловда бўлади. 1.6-расмда 
кўриб турганингиздек, материаллар, одамлар ва пул таш қи 
муҳитдан 
корхонага кириш 
компонентларидир. 
Улар 
трансф ормация механизмидан ўтиб таш қи муҳитга чиқиш 
компоненти бўлади.
Ҳар кандай ахборот тизим ининг ишлаб чиқувчилари ўз 
олдига қўядиган асосий мақсад ва вазифаларни куйидагича 
таърифлаш мумкин:
• 
ахборот тизим ининг тузилиш и, унинг функционал 
максади таш килот олдида турган мақсадларга мос келиши 
керак. М асалан, тиж орат фирмасида - самарали бизнес, 
давлат корхонасида - ижтимоий-иқтисодий м асалаларни 
ечиш;
ахборот 
тизими 
одамлар 
томонидан 
назорат 
килиниши керак, улар томонидан туш унилиш и ва асосий 
ижтимоий хам да этик принципларига асосан иш латилиши 
керак;.
• 
аниқ, иш ончли, замонавий ва тизим га солинган 
ахборотни иш лаб чикиш.
Ахборот тизим и куришни уй куриш билан солиш тирса
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

бўлади. Ғиш тлар, михлар, цемент ва бош ка бирга тахланган 
материаллардан уй чиқмайди. Уй пайдо бўлиши учун 
лойиҳа, ер тузилиш и, қурилиш ва бош калар керак.
Ш у каби ахборот тизимини яратиш ва уни ишлатиш учун 
аввал таш килотнинг тузилиш и, функциялари ва сиёсатини, 
бош карув вақабулқилинаётганқарорларнингм ақсадларини, 
компьютер технологиясининг имкониятларини тушуниш
керак. 
Ахборот 
тизими 
таш килотнинг 
бир 
кисми 
хисобланади, хар кандай таш килотнинг асосий элементлари 
(унсурлари)ни тузилиш ва бош карув органлари, стандарт 
процедуралар, ходимлар, субм аданият таш кил этади.
А хборот тизими тузишни таш килот бош карувининг 
тузилиш ини таҳлил қилишдан бош лаш керак.
Т аш килот 
барча 
бўлинм аларининг 
ишларини 
м увоф иқлаш тириш турли дараж адаги бошкарув органлари 
томонидан 
амалга 
ош ирилади. 
Бошкарув 
деганда, 
таш килий, режа, хисоблаш , таҳл ил, назорат, рагбатлантириш
каби функциялар амалга ош ирилганда қўйилган максадни