S. S. Muxlisov, G. M. Idiyeva

Bb

Bilimlar bazasi (BB)

ingl.: knowledge base (KB)

rus.: база знаний (БЗ)

1. 
   Aniq bir predmet sohasi bo'yicha dalillar va qoidalar shaklida rasmiylashtirilgan bilimlar to'plami.
   
2. 
   Inson tomonidan aniq predmet sohasi bo'yicha yig'ilgan bilimlarni kompyuterda
   

ifodalash uchun mo'ljallangan semantic (ma’noli) model.

3. 
   Biror bir predmet sohasiga oid tushuncha, qoida va dalillarning tizimlashgan majmuini saqlash uchun bitta fayl yoki maxsus tashkil qilingan fayllar to'plami.
   

Bilimlar bazasi (BB) sun’iy tafakkur (intellekt) masalarini yechishda keng qo'llaniladi. Intellektual va ekspert tizimlarda BBning ikki muhim sinfi ishlatiladi. Statik BB masalani yechish davomida o'zgarmaydigan muayyan sohaning o'ziga xos xususiyatlarini ifodalovchi ma’lumotlarni o'z ichiga oladi. Dinamik BB muayyan masalani yechish uchun ahamiyatga ega bo'lib, uni yechish jarayonida o'zgarib boradigan (masalan, tajribaviy tadqiqotlarni o'tkazish davrida) ma’lumotlarni saqlash uchun xizmat qiladi. Har bir BB ma’lumotlar, qoidalar va mantiqiy xulosa chiqarish mexanizmlari to'plamini o'z ichiga oladi. Uning faoliyatini bilimlar bazasining boshqarish tizimi aniqlab beradi.

Billing tizimi (inglizcha bill-hisobvaraq, bill-ing- hisobvaraq yozib berish)- telekomunikatsiya operatorlari tomonidan abonentlarga hisobvaraqlar va boshqa xizmat yetkazib beruvchilari o’zaro hisob-kitoblar uchun ishlatiladigan har bir mijoz uchun aloqa xizmatlarining qiymatini hisoblaydigan va tariflar va boshqa qiymat tavsiflari to’g’risidagi axborotni saqlaydigan tizimdir.Ular bajaradigan operatsiyalar sikli billing deb ataladi.