S. K. Ganiyev, M. M. Karimov, K. A. Tashev

Nazorat savollari:
1.  Kompyuter vimsi va zarar keltiruvchi dasturlar tushunchasi.
2.  Kompyuter  viruslarini  qaysi  asosiy  alomatlariga  ko‘ra  tur- 
kumlash mumkin?
3.  Kompyuter virusini bajarilish davri qanday  bosqichlami o ‘z 
ichigaoladi?
4.  Zarar  keltiruvchi  dastur  turlarini  va  ulaming  ishlash  prin- 
sipini tushuntirib bering.
5.  Kompyuter  viruslari  va  zarar  keltiruvchi  dasturlarni  tarqa- 
lish kanallarini tushuntirib bering.
179

---

7.2. Virusga qarshi dasturlar
Kompyuter viruslarini aniqlash va ulardan himoyalanish uchun 
maxsus  dasturlaming  bir  necha  xillari  ishlab  chiqilgan  bo‘lib,  bu 
dasturlar  kompyuter  viruslarini  aniqlash  va  yo‘qotishga  imkon  be­
radi.  Bunday dasturlar virusga qarshi dasturlar deb yuritiladi.  Umu- 
man,  barcha  virusga  qarshi  dasturlar,  zaharlangan  dasturlaming  va 
yuklama sektorlaming avtomatik tarzda tiklanishini ta’minlaydi.
Viruslarga  qarshi  dasturlar  foydalanadigan  viruslami  aniq- 
lashning asosiy usullari quyidagilar:
- etalon bilan taqqoslash usuli;
- evristik tahlil;
- virusga qarshi monitoring;
- o‘zgarishlami aniqlovchi usul;
-  kompyuteming  kiritish/chiqarish  bazaviy  tizimiga  (BlOSga) 
vimsga qarshi vositalami o‘matish va h.