S. Eshtemirov elektron jadvallar ( 0 ‘quv qo‘llanma)

Выравнивание menyusi
Выравнивание 
(Tekislash) menyusida esa quyidagi bo'limlar mavjud (6.1.2- rasm):
По горизонтали 
(Gorizontal yo'nalishda) bo'limi yordamida katakchadagi ma’- 
lumotning katakcha bo'ylab gorizontal yo'nalishda qanday joylashtirish masalasini hal 
qilasiz. Oldingi mavzularda son katakchaning o'ng qismiga yoziladi va shu belgidan 
ixtiyoriy katakchadagi ma’lumotning Excel tomonidan son sifatida e’tirof etilishi yoki 
etilmasligini bilish mumkinligi aytilgan edi. Ammo endi 
По левому краю 
(chap chegara 
bo'ylab) bandi tiklansa, son ham katakchaning chap qismiga joylashtiriladi.
Demak, katakchadagi ma’lumot Excel tomonidan son yoki matn sifatida e’tirof 
etilayotganligini aniqlayotganda, ushbu ma’lumot katakchaning o'ng yoki chap qismida 
joylashgan!igiga qarab aniq bir xulosaga kelish xato bo'lishi mumkin ekan.
По вертикали 
(Vertikal yo'nalish bo'yicha) bo'limi orqali katakchadagi ma’lumotni 
vertikal yo'nalishda kerakli holatda joylashtira olasiz.
Bu ikkala bo'lim imkoniyatlarini sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz, katakchaning o'l- 
chamlarini kattaroq qilib oling.
Faraz qilaylik, Al katakchaga «Tashkilotning bir yillik daromadi miqdori» yozuvini 
kiritish kerak bo'lsin. Ushbu yozuvni to'g'ridan-to'g'ri kiritsangiz, u bir satrga yozilib,
91

---

katakcha ramkasidan o‘ngga chiqib ketadi. Endi agar по вертикали bo'limining no 
верхнему краю bandini tanlasangiz, bu yozuv katakchaning o'zida bir nechta satrlarga 
joylashtiriladi.
6.1.2- rasm.
Отступ (Siljitish) bo'limi yordamida joriy katakchadagi ma’lumotni gorizontal yoki 
vertikal yo'nalishda katakcha chetidan tanlangan birlik qadar siljitib joylashtira olasiz.
Переносить по словам (So'zlami ko'chirish) bo'limi joriy qilinsa, ko'p belgili 
ma’lumotlami yozishda katakchaning o'ng chegarasiga yetgach, kursor yangi pastki satrga 
o'zi o'tadi, aks holda qancha ma’lumot yozsangiz ham, kursor ikkinchi satrga avtomatik 
ravishda o'tmaydi. Buning uchun Enter tugmachasini bosishingiz kerak bo'ladi.
Автоподбор ширины bo'limi joriy bo'lsa, katakchaga qancha ko'p belgili ma’lumot 
yozsangiz ham bu ma’liunotning shriftini avtomatik tarzda kichraytirish hisobiga ushbu 
katakchaga sig'diriladi. Ammo oldingi joriy shrift o'zgarmasdan qoladi. Excelning bu 
imkoniyatini ham mustaqil sinab ko'ring.
Объединение ячеек (Katakchalami birlashtirish) bo'limi joriy qilinsa, belgilangan 
sohadagi barcha katakchalar bitta katta katakcha bilan almashtirHadi. Ammo faqat eng 
chap yuqori katakchadagi ma’lumot saqlanib qolib, qolganlari o'chirib yuboriladi va bu 
haqda Excel ham ogohlantiradi.
Ориентация (Mo'ljal) bo'limi yordamida katakcha yoki belgilangan sohadagi 
ma’lumotlar ma’lum burchak ostida buriladi. Agar matnni soat ko'rsatkichi yo'nalishi 
bo'yicha burmoqchi bo'lsangiz, manfiy gradus o'lchovini, soat ko'rsatkichiga teskari 
yo'nalishda burmoqchi bo'lsangiz, musbat gradus o'lchov birligini tanlang.