S. Eshtemirov elektron jadvallar ( 0 ‘quv qo‘llanma)

- Вид —►
 Панели инструментов 
algoritmi bo'yicha harakatlaning.
Natijada ekranda uskunalar guruhlari ro'yxati ochiladi (3.3.1- rasm). Ro'yxatdagi 
qaysi uskunalar guruhi oldiga bayroqcha o'matilgan bo'lsa, o'sha uskunalar guruhi joriy
Стандартная
Фориаттфование
Visual Basic
WofdArt
Веб-узел
Внеиние данные
Г раница
Диаграммы
Завио*ю сти
Защита
Настройка изображения 
Область задач 
Окно контрольного значе»#*я 
Рецензирование 
Рисование 
Сводные таблицы 
Список 
Текст 
в
 ре<ъ 
I Фориы 
Элементы управления 
Ц астройка..,
53

---

hisoblanadi, ya’ni shu uskunalar guruhi Excel darchasida paydo boMadi. Uskunalar guruhi 
oldiga bayroqchani o‘matish yoki uni olib tashlash uchun uskunalar guruhi oldidagi 
kvadratni bir marta chertishingiz yetarli. Har bir uskunalar guruhi chekli sondagi tugmachalar 
majmuasidan iborat bo‘lib, u joriy qilinganda unga taalluqli tugmachalar buyruqlar 
panelida paydo boMadi. Ammo uskuna tugmachalarini buyruqlar paneliga joy lashtirmasdan 
ekranning xohlagan tomoniga gorizontal yoki vertikal holatda joylashtirish ham mumkin. 
Buning uchun kerakli uskunalar guruhini ekranga joriy qilib, sichqoncha ko'rsatkichini 
uskunalar guruhining sarlavha satriga keltiring va sichqonchaning chap tugmachasini 
bosgan holda ekranning sizga ma’qul joyiga borib, chap tugmachani qo‘yib yuboring. 
Bundan buyon ushbu amalni biror elementni tayin bir joyga surish deb ataymiz.
3.4. Yangi uskunalar guruhini yaratish, qayta nomlash va o‘chirish
Uskunalar guruhlari ro‘yxatining quyi qismida Настройка nomli band bor. Uni 
chertganingizda shu nomli muloqot darchasi ochiladi va u ham quyidagicha menyu 
bandlariga ega (3.4.1- rasm).
Панели инструментов (Uskunalar panellari) bandi chertilganda, oldingi ro'yxatda 
boMmagan qo‘shimcha uskunalar guruhi ro'yxati ham qo'shilib chiqadi. Ularning qaysi 
biri joriy qilinsa, shu uskunalar guruhi tugmachalari ekranda paydo bo'ladi. Bu band bilan 
ishlashda darchada mavjud bo'lgan quyidagi tugmachalardan foydalanishingiz mumkin. 
Bu tugmachalar yangi uskunalar guruhini yaratish, ularni qayta nomlash, o'chirish kabi bir 
qator ishlami amalga oshirishga mo'ljallangan. Ushbu tugmachalar yordamida bajariladigan 
amallar oldindan mavjud bo'lgan uskunalarga ta’sir qilmaydi.
Создать... (Yaratish) tugmachasi yangi uskunalar guruhini yaratishga mo'ljallangan 
bo'lib, u har chertilganda Настраиваемая 1, Настраиваемая 2,... kabi ichi bo'sh 
uskunalar guruhi paydo bo'ladi.
Переименовать (Qayta nomlash) tugmachasi yordamida siz yaratgan uskunalaringiz 
guruhi nomini o'zingizga ma’qul tarzda qayta nomlashingiz mumkin.
Вложить ... (Qo'shish, kiritish...) tugmachasi yordamida yaratgan uskunalar gu- 
ruhingizdan keyinchalik foydalanmoqchi bo'lsangiz, uni umumiy uskunalar ro'yxatiga 
qo'shib qo'yishingiz mumkin.
Сброс ... (Bekor qilish...) tugmachasi yordamida uskunalar panelida qilingan barcha 
o'zgarishlami bekor qila olasiz.
Удалить (O'chirish) tugmachasi yordamida faqat siz yaratgan uskunalar guruhini 
o'chirib yubora olasiz. Ammo bu tugmacha yordamida oldindan mavjud bo'lgan standart 
uskunalar guruhlarini o'chirib bo'lmaydi.
Команды bandini chertsangiz, Настройка darchasida Категории va Коман­
ды nomli ikkita darcha ochiladi (3.4.2- rasm). Chap darchada standart va siz yaratgan 
uskunalar guruhlarining nomlari joylashgan va o'ng darchada esa kursor qaysi uskunalar 
guruhi ustida turgan bo'lsa, uning ichidagi uskunalar tugmachalari qisqacha nomlari bilan
54

---

birgalikda chiqadi. Ma’lumki, o'ng darchadagi har bir tugmacha biror buyruqni bajarishga 
mo'ljallangan. Bu tugmachalardan ixtiyoriy birini surish yo'li bilan istagan uskunangiz 
ichiga (yoki menyu ichiga) qo'shib qo'yishingiz mumkin. Yoki o'zingiz yangi ichi bo'sh 
bo'lgan uskunalar guruhini yaratib, unga o'ng darchadan o'zingizga kerakli deb hisoblagan, 
ish jarayonida ko'p foydalaniladigan tugmachalami joylashtirib qo'ysangiz bo'ladi.
3.4.1- 
rasm. 
3.4.2- rasm.
Demak, agar o'zingiz mustaqil uskunalar guruhini yaratmoqchi bo'lsangiz, quyidagi 
algoritm bo'yicha harakatlaning:
1)