S burxonov, O‘. Xudoyorov, Q. Norqulova, N. Ruzikulova, L. Goibova matematika umumiy o‘rta ta’lim maktablarining

2.
9 raqami har bir sonda qanday xona birligini 
anglatadi? 159, 389, 942, 1959, 1893, 6925, 9856.
 
3.
 
Sonlarni o‘qing va har birini 10 marta orttiring:
42, 72, 21, 11.
 4.
 
(48 + 16) : 8 (44 + 340) : 4 (93 + 310+62) : 5
(360 + 189) : 9 (1005 – 525) : 3 (46 + 69 + 23) : 6
 5.
 
Jadvalda muzqaymoqlar narxi ko‘rsatilgan. 
Kozimda 2500 so‘m pul bor. U puliga qaysi turidan 
necha dona muzqaymoq sotib olishi mumkin? 
Shunda qancha qaytim qaytariladi?
Muzqaymoq turi Shokoladli
Mevali
Qaymoqli
Narxi
1000 so‘m 950 so‘m
700 so‘m
6.
Do‘konga 192 ta televizor, undan 8 marta kam 
muzlatkich keltirildi. Ularning chorak qismi sotildi. 
Shunda nechta maishiy texnika vositalari sotilgan?
7.
Ifoda tuzing va yeching:
1) 634 va 687 sonlar yig‘indisini 321 ta kamaytiring.
2) 934 va 245 sonlar ayirmasini 492 ta kamaytiring.
3) 120 sonini 3 marta orttirib, 120 ta kamaytiring.
Rim raqamlari
Qadimgi Rimda I = 1, V = 5, X = 10, L = 50, 
C = 100, D = 500, M = 1000 ko‘rinishidagi raqamlardan 
foydalanilgan. Bu raqamlar rim raqamlari deyiladi.
Kichik rim raqami katta raqamdan o‘ngda yozilsa, 
ular qo‘shiladi. Masalan: VI = 5 + 1 = 6,
XII = 10 + 2 = 12, CXV = 100 + 10 + 5 = 115.
http://eduportal.uz

---

89
Agar chapda yozilsa, ayiriladi: IV = 5 – 1 = 4,
IX = 10 – 1 = 9, XC = 100 – 10 = 90.
Bir xil raqamlar 3 martadan ko‘p ketma-ket yozilishi 
mumkin emas. Rim raqamlari yordamida yozilgan 
eng katta son: 3999 (MMMCMXCIX).
 1.
Rim raqamlari qaysi ketma­ketlikda yozilishidan qat’i 
nazar bir xil qiymatga ega. Masalan: XXX yozuvida 
har bir X belgisi 10 ga teng. Shuning uchun 
rim raqamlari qaysi sistemaga misol bo‘la oladi, 
pozitsionmi yoki