S. B. Bairova, G. M. Abduraupova bemorlar bilan ishlash asoslari

Uslub 
O‘rtacha me’yoriy 
harorat 
O‘lchash uchun 
vaqt 
Orqa  chiqaruv  teshigi  –
rektal  
37–38 daraja 
2–3 daqiqa 
Og‘iz orqali – oral 
36,5–37,5 daraja 
3–5 daqiqa 
Qo‘ltiq osti 
36–37 daraja 
10 daqiqa 
 
ISITMA TURLARI VA DAVRLARI 
 
Isitma  deb,  organizmdagi  o‘zgarish  jarayoniga  nisbatan 
moslashish  va  himoya  reaksiyasiga  aytiladi.  Bu  reaksiya 
infeksiya  yoki  to‘qimalarning  parchalanishi  mahsulotlaridek 
kuchli taassurotlarga javoban tana haroratining ko‘tarilishi bilan 
namoyon bo‘ladi. 
Isitma  turlari.  Isitma  nechog‘li  balandligi,  qancha  davom 
etishi  va  harorat  qay  tariqa  o‘zgarib  turishiga  qarab  farqlanadi. 
Balandligiga qarab subnormal (35 – 36
0 
C)
 
, normal (36 – 37
0 
C)  va  subfebril  (37  –  38
0 
C)
 
harorat  tafovut  etiladi.  Haroratni 
37
0 
C dan oshishi isitma deb, shu bilan birga 38
0 
C dan 39
0 
C 
gacha ko‘tarilishi o‘rtacha, 39
0 
C dan 42
0 
C gacha yetishi yuqori 
va 42 – 42,5
0 
C gacha oshishi o‘ta yuqori isitma deb ataladi. 
Isitma qanchalik uzoq davom etishiga qarab: 
1)  tez  o‘tib  ketadigan  –  bir  necha  soatdan  1–2  kungacha 
davom etadigan; 
2) o‘tkir – 15 kungacha; 
3) o‘rtacha o‘tkir – 45 kungacha; 
4)  cho‘ziladigan  va  surunkali  –  45  kundan  ko‘p  davom 
etadigan isitmalarga bo‘linadi. 

---

99