S. A. Salixov «patentshunoslik, litsenziyalash va sertifikatlash» fanidan Darslik toshkent – 2010

Muvofiqlik atamasi
mahsulot, jarayon, xizmatga belgilangan barcha 
talablarga rioya qilishni o’z tarkibiga oladi. Bunda muvofiqlikning uchta ko’rinishi 
muvofiqlik bayonoti. Muvofiqlikni attestatlash muvofiqlikni sertifikatlashtirishni 
belgilaydi.
Muvofiqlik bayonoti
deb etkazib beruvchining mahsulot, jarayon va 
xizmatlarning aniq bir standartga yoki boshqa me’yoriy hujjatga to’la-to’kis 
muvofiqlik haqida butun ma’suliyatini o’z ustiga olganligini bayon etishga 
177

---

aytiladi. Bu ma’suliyatni so’ngi vaqtlarda o’z-o’zini sertifikatlashtirishi 
tushunchasi bilan almashayotgani qayd qilinmoqda. 
O’z-o’zini sertifikatlashtirish
deganda mahsulot ishlab chiqaruvchi tomon 
butun ma’suliyatini o’ziga olgan holda sertifikatlashtirishni o’zini o’tkazadi va 
mahsulotning kerakli darajada sifatliligi haqidagi barcha ma’lumotlarni o’z ichiga 
oladi. Bunday sertifikatlashtirish faoliyatini o’z-o’zini sertifikatlashtirish deb 
yuritiladi.
Muvofiqlikni attestatlash uchinchi tomon tarafidan sinov labaratoriyasining 
bayonoti tushunilib, ma’lum namuna mahsulotga bo’lgan talablarni belgilovchi 
ma’lum standartlar yoki boshqa hujjatlar bilan muvofiq ekanligini bayon etishga 
aytiladi.
Sertifikatlashtirish
deganda mahsulot (buyum,mol) yoki xizmat muayyan 
standartga yoki texnikaviy shartlarga mos kelishini tasdiqlash maqsadida 
o’tkaziladigan faoliyat tushunilib, ushbu faoliyat natijasida mahsulot 
(buyum,molning) sifati haqida iste’molchini ishontiradigan tegishli hujjat - 
sertifikat beriladi.
Sertifikatlashtirish tizimi atamasidantashqari sertifikatlashtirish sxemasi 
kiritilib, u quyidagicha ta’riflanadi: “Muvofiqlikning sertifikatlashtirilishini 
o’tkazishdagi uchinchi tomon faoliyatining tartibi va tarkibi”. Sertifikatlashtirish 
tizimlarida qatnashuvchi uchta tushuncha to’g’risida to’xtalib o’tamiz:
-sertifikatlashtirish tizimidan foydalanish;
-sertifikatlashtirish tizimida qatnashuvchi;
-sertifikatlashtirish tizimi a’zosi.